Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 188/2025/NĐ-CP, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT). Đây là bước tiến quan trọng trong quá trình thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng, góp phần xây dựng hệ thống pháp luật BHYT đồng bộ, minh bạch, thực tiễn và khả thi.

Không đơn thuần là một văn bản hướng dẫn thi hành luật, Nghị định số 188/2025/NĐ-CP còn phản ánh rõ tinh thần cải cách hành chính, đổi mới quản trị công, phù hợp với định hướng của Nghị quyết số 66/NQ-TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật.

Đặc biệt, Nghị định còn cụ thể hóa thiết thực Nghị quyết số 57/NQ-TW, với tinh thần đổi mới hệ thống y tế, thông qua việc đưa ra hàng loạt giải pháp nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý và thực hiện chính sách BHYT từ đơn giản hóa thủ tục, liên thông dữ liệu đến nâng cao hiệu quả thanh toán và giám sát.

Với định hướng lấy người dân làm trung tâm, những quy định mới tại Nghị định số 188/2025/NĐ-CP không chỉ giúp giảm gánh nặng hành chính, mà còn tạo nền tảng cho việc phát triển một hệ thống BHYT hiện đại, công bằng và bền vững, phù hợp với yêu cầu phát triển trong thời kỳ chuyển đổi số quốc gia.

Nghị định có 12 điểm mới sau đây:

Thứ nhất, bổ sung các trường hợp không bị coi là trốn đóng BHYT. Nghị định quy định các trường hợp tại điểm a, điểm c khoản 1 Điều 48b của Luật BHYT không bị coi là trốn đóng BHYT khi có một trong các lý do theo công bố của cơ quan có thẩm quyền về phòng, tránh thiên tai, tình trạng khẩn cấp, phòng thủ dân sự và phòng, chống dịch bệnh.

Thứ hai, bổ sung quy định mức hỗ trợ đóng BHYT cho một số đối tượng. Cụ thể:

+ Hỗ trợ tối thiểu 50% mức đóng BHYT với đối tượng là nạn nhân theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người. Thời gian hỗ trợ là 1 năm kể từ khi đối tượng được cơ quan có thẩm quyền xác định là nạn nhân theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người.

+ Hỗ trợ tối thiểu 50% mức đóng BHYT với đối tượng nhân viên y tế thôn, bản.

+ Đặc biệt, Nghị định quy định tăng mức hỗ trợ đóng BHYT cho đối tượng học sinh, sinh viên từ 30% lên mức 50%.

Quy định này có ý nghĩa quan trọng trong việc mở rộng độ bao phủ, tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cho người dân, đặc biệt là các đối tượng yếu thế.

Thứ ba, sửa đổi, bổ sung trách nhiệm cơ quan thực hiện chuyển kinh phí đóng BHYT và cơ quan lập danh sách cấp thẻ BHYT của các nhóm đối tượng tham gia BHYT.

Thứ tư, bổ sung quy định về thủ tục cấp thẻ BHYT. Nghị định hướng dẫn cụ thể việc thực hiện thủ tục cấp thẻ BHYT bản điện tử, bản giấy cho người tham gia BHYT trên Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc qua ứng dụng của cơ quan BHXH hoặc trực tiếp tại bộ phận một cửa của cơ quan BHXH, hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính công ích đến cơ quan BHXH.

Việc quy định đa dạng các hình thức cấp thẻ BHYT giúp người dân có thể dễ dàng, nhanh chóng thực hiện thủ tục, tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại.

Thứ năm, bổ sung quy định về hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh BHYT.

Thứ sáu, sửa đổi, bổ sung một số quy định về thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh giữa cơ BHXH và cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Thứ bảy, bổ sung quy định thanh toán trực tiếp cho người tham gia BHYT.

Thứ tám, sửa đổi, bổ sung quy định về điều chỉnh tỷ lệ chi cho khám bệnh, chữa bệnh BHYT, chi dự phòng và tổ chức hoạt động BHYT từ số tiền đóng BHYT.

Thứ chín, sửa đổi, bổ sung quy định về lập dự toán thu, chi, thông báo số dự kiến chi và quyết toán thu, chi quỹ BHYT.

Thứ mười, bổ sung quy định về trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong thực hiện BHYT.

Mười một, sửa đổi, bổ sung trách nhiệm tổ chức thực hiện của các cơ quan, đơn vị. Theo đó, Nghị định đã sửa đổi, bổ sung trách nhiệm tổ chức thực hiện của Bộ Y tế, Bộ Tài chính, BHXH Việt Nam thuộc Bộ Tài chính và các bộ, ngành có liên quan để bảo đảm các điều kiện thuận lợi trong tổ chức, thực hiện các chính sách BHYT.

Mười hai, quy định các điều khoản chuyển tiếp trong giai đoạn thực hiện sắp xếp, tổ chức lại, sáp nhập khi triển khai sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp.

Theo đó, đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, được tiếp tục thực hiện một số nội dung đến hết ngày 31/12/2025, gồm: sử dụng giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh BHYT đã được cấp có thẩm quyền quy định, phê duyệt đến khi được cấp có thẩm quyền quy định, phê duyệt giá cho các cơ sở mới.

Các giấy phép hoạt động đã được cấp cho các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được tiếp tục được sử dụng cho các cơ sở cũ và mới để thực hiện khám, chữa bệnh và duy trì hiệu lực của hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh BHYT đã được ký cho đến khi ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh BHYT cho cơ sở mới theo giấy phép hoạt động mới.

Đăng ký khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu của người tham gia BHYT và số lượng thẻ BHYT đã phân bổ cho các cơ sở đăng ký khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu được tiếp tục sử dụng cho cơ sở mới đến khi có hướng dẫn của Sở Y tế.

Mã cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, con dấu của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, con dấu của cơ sở đứng tên ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh BHYT trước ngày được sắp xếp, tổ chức lại, sáp nhập, thay đổi tên gọi được tiếp tục sử dụng đến khi cơ sở mới được cấp mã mới, con dấu mới. Trường hợp cơ sở khám bệnh, chữa bệnh bị thu hồi con dấu cũ mà chưa được cấp con dấu mới thì được phép hoàn thiện thủ tục sau khi có con dấu mới.

Thẻ BHYT và các thông tin thẻ BHYT có nội dung thay đổi được tiếp tục sử dụng đến khi được cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh.

Những quy định điều khoản chuyển tiếp này nhằm bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT, tính liên tục trong thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh BHYT, từ đó bảo đảm ổn định hoạt động của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong giai đoạn thực hiện sắp xếp, tổ chức lại khi triển khai tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp.

Có thể thấy, Nghị định số 188/2025/NĐ-CP mang nhiều điểm đổi mới quan trọng trong chính sách BHYT, phản ánh nỗ lực của Nhà nước trong việc nâng cao tính công bằng, minh bạch và hiệu quả trong thực hiện BHYT. Những điều chỉnh này không chỉ tạo hành lang pháp lý rõ ràng, thuận lợi hơn cho người tham gia và các cơ sở y tế, mà còn khuyến khích mở rộng diện bao phủ BHYT, đặc biệt với nhóm yếu thế, lao động tự do và người dân ở vùng sâu, vùng xa.

15:44 22/07/2025