Tăng trưởng ngành hóa chất 10-11%/năm

Theo đó, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp của ngành khoảng 10-11%/năm; lực lượng lao động khoảng 2,7 triệu (chiếm gần 10% lao động toàn ngành công nghiệp) và năng suất lao động cao 1,36 lần năng suất lao động trung bình của toàn ngành công nghiệp (do có mức độ tự động hóa khá cao).

Một số lĩnh vực đã cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu trong nước như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, săm lốp, sơn thông dụng, sản phẩm tẩy rửa. Chủng loại, cơ cấu sản phẩm ngày càng đa dạng, cung cấp nguyên liệu đầu vào cho nhiều ngành công nghiệp khác như điện tử, luyện kim, dệt may- giày da, chế biến thực phẩm, ô tô…

Mặc dù đạt được một số thành tựu đáng kể, tuy nhiên quy mô và tốc độ phát triển của ngành chưa tương xứng với vai trò và tiềm năng phát triển, nhiều loại nguyên liệu và sản phẩm hóa chất còn phụ thuộc vào nhập khẩu; đầu tư cho ngành còn hạn chế, cơ cấu đầu tư còn bất hợp lý, chưa có nhiều sản phẩm có giá trị gia tăng cao, chưa hình thành chuỗi giá trị các sản phẩm hóa chất trong khu vực và toàn cầu.

Nhằm tạo cơ chế, chính sách phù hợp để triển khai thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, đồng thời phát triển CNHC theo hướng bền vững, tăng trưởng xanh, an toàn và thân thiện với môi trường, trong quá trình xây dựng Dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi), Bộ Công Thương đã tham mưu Chính phủ 5 giải pháp. Theo đó, bổ sung các quy định về xây dựng và thực thi chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất theo hướng quy định rõ yêu cầu đối với nội dung của chiến lược; giai đoạn lập chiến lược; trách nhiệm xây dựng, thẩm quyền phê duyệt và trách nhiệm tổ chức thực hiện chiến lược phát triển công nghiệp hóa chất.

Đồng thời, xây dựng yêu cầu, tiêu chí, quy định đặc thù đối với dự án hóa chất; thực hiện ưu đãi đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm; xây dựng các quy định nhằm quản lý, thúc đẩy mạng lưới tư vấn trong hoạt động hóa chất, hỗ trợ phát triển cả về số lượng và chất lượng; sửa đổi quy định về thời điểm thẩm định Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất.

Theo đánh giá của Cục Hóa chất, việc thẩm định Kế hoạch Phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất trong giai đoạn lập báo cáo nghiên cứu khả thi (FS) vừa bảo đảm hiệu quả trong công tác thẩm định, phê duyệt của cơ quan quản lý nhà nước, vừa giúp doanh nghiệp giảm thiểu thiệt hại có thể phát sinh do phải sửa đổi kết cấu xây dựng. Căn cứ vào hồ sơ thiết kế từ giai đoạn FS, cơ quan quản lý đã có đầy đủ thông tin để tiến hành thẩm định Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất; việc kiểm tra, phê duyệt kế hoạch này sẽ được kết hợp trong quá trình kiểm tra nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng, không phát sinh thủ tục hành chính.

Hỗ trợ doanh nghiệp phát triển một cách bền vững

Góp ý xây dựng Dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) tại Phiên thảo luận ngày 8/5 trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, các đại biểu Quốc hội đánh giá rất cao dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) lần này và đặc biệt thống nhất với các ý kiến giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo trong báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Theo đại biểu Tạ Văn Hạ (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam), công nghiệp hóa chất là ngành công nghiệp nền tảng, nhiều nước trên thế giới hiện nay đang tập trung vào nghiên cứu phát triển các sản phẩm hóa chất mới, hóa chất trọng điểm trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là có lĩnh vực về trí tuệ nhân tạo (AI), công nghiệp bán dẫn, y tế và công nghệ sinh học.

Theo đó, đóng góp nội dung liên quan đến Chiến lược Phát triển công nghiệp hóa chất Việt Nam, đại biểu Tạ Văn Hạ cho rằng: Rà soát lại Luật Hóa chất (sửa đổi), chưa thấy có điều khoản nào liên quan đến vấn đề nghiên cứu và phát triển sản phẩm hóa chất mới, hóa chất trọng điểm.

Cũng theo đại biểu Tạ Văn Hạ, việc xác lập một ngành hay sản phẩm hóa chất trọng điểm có vai trò đặc biệt quan trọng đến phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo tính độc lập, tự chủ của nền kinh tế, đảm bảo an ninh hóa chất và an ninh kinh tế quốc gia. Vì vậy, đại biểu Tạ Văn Hạ đề xuất, Chiến lược Phát triển công nghiệp hóa chất Việt Nam cần có định hướng nghiên cứu, phát triển một số các sản phẩm hóa chất mới, hóa chất trọng điểm, hóa chất mang tính lợi thế của Việt Nam.

Còn theo Đại biểu Võ Mạnh Sơn (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa) cho rằng việc sửa đổi luật là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh ngành hóa chất đang phát triển mạnh mẽ, khoa học công nghệ thay đổi nhanh chóng và yêu cầu ngày càng cao về bảo vệ môi trường, an toàn lao động.

Ông Sơn nhấn mạnh, ngành công nghiệp hóa chất không chỉ giữ vai trò trụ cột trong các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, y tế, dược phẩm mà còn là lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng. Luật sửa đổi cần tạo hành lang pháp lý đầy đủ, chặt chẽ, hướng tới phát triển an toàn, bền vững.

Việc sửa đổi Luật Hóa chất là cơ hội quan trọng để nâng cao chất lượng quản lý nhà nước trong lĩnh vực nhạy cảm, phức tạp và rủi ro cao này. Đại biểu Võ Mạnh Sơn bày tỏ tin tưởng, nếu tiếp thu đầy đủ các ý kiến đóng góp và hoàn thiện thêm một số điểm còn vướng mắc, Luật Hóa chất (sửa đổi) sẽ thực sự là công cụ pháp lý mạnh mẽ để bảo vệ môi trường, sức khỏe con người và hỗ trợ doanh nghiệp phát triển một cách bền vững.