Nửa đầu năm 2025, báo cáo tài chính của các ngân hàng thương mại cho thấy tổng lợi nhuận trước thuế toàn ngành tăng trên 16% so với cùng kỳ năm 2024. 

Tuy nhiên, để giữ chân khách hàng và hỗ trợ nền kinh tế theo các chỉ đạo của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng đã giảm lãi suất cho vay, trong khi chi phí huy động vốn đầu vào có xu hướng tăng, dẫn đến biên lãi ròng (NIM) bị thu hẹp. 

Bên cạnh đó, áp lực từ nợ xấu vẫn còn hiện hữu, buộc các ngân hàng phải tăng cường trích lập dự phòng rủi ro, gây ảnh hưởng đến lợi nhuận.

Vì vậy, việc đa dạng hóa nguồn thu đã được các ngân hàng đặt ra lâu nay. Kết quả, mảng thu nhập ngoài lãi đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt trội và ngày càng đóng vai trò quan trọng trong tổng thu nhập.

Xét về tốc độ tăng trưởng, PGBank tăng tới hơn 720%, SeABank tăng gần 184%, SHB cũng tăng mạnh thu nhập ngoài lãi 163%...

Báo cáo tài chính 6 tháng của HDBank ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận cao khi thu nhập ngoài lãi bắt nguồn từ hoạt động thanh toán, ngân hàng số, kinh doanh ngoại tệ tăng tới 210% so với cùng kỳ, trong khi thu nhập lãi thuần đạt 17.227 tỷ đồng, tăng 15,8%.

ABBank cũng ghi nhận các khoản thu nhập ngoài lãi tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước, khi lãi thuần từ hoạt động dịch vụ đạt 431 tỷ đồng, gấp 5 lần so với quý II/2024; lãi thuần từ hoạt động khác đạt 894,5 tỷ đồng, gấp 13 lần cùng kỳ.

Xét về giá trị tuyệt đối, các ngân hàng dẫn đầu vẫn thuộc về các ngân hàng lớn như BIDV đạt trên 11.000 tỷ đồng, tăng 22,6%; VietinBank đạt trên 10.000 tỷ đồng, tăng 22,7%; MB đạt trên 8.500 tỷ đồng, tăng gần 30%; Vietcombank đạt gần 7.300 tỷ đồng, tăng 20,5%...

Trong từng lĩnh vực, thu từ hoạt động dịch vụ tại nhiều ngân hàng tăng mạnh. Trong đó, HDBank tăng mạnh nhất từ 581 tỷ lên 2.065 tỷ đồng. Ngoài ra, một số ngân hàng cũng ghi nhận lãi thuần từ dịch vụ tăng trưởng mạnh như ABBank tăng 214%, SHB tăng 173%, NCB tăng 96%...

Với lĩnh vực kinh doanh ngoại hối, một số ngân hàng tăng trưởng tính bằng lần như Kienlongbank tăng hơn 8 lần, đạt 41 tỷ đồng; TPBank tăng gấp hơn 4 lần lên 351 tỷ đồng. Một số ngân hàng khác tăng trưởng hai con số như Eximbank tăng 76%, ACB tăng 74%, SHB tăng 59%, NCB tăng 47%...

Đặc biệt, trong nửa đầu năm nay, nhiều ngân hàng ghi nhận lãi từ hoạt động kinh doanh khác tăng đột biến. Chẳng hạn, tại Techcombank, dù nhiều lĩnh vực kinh doanh giảm, nhưng lãi thuần từ hoạt động khác tăng tới 3,1 lần so với cùng kỳ năm trước. Tại ACB, lãi thuần từ hoạt động khác cũng tăng gần 3 lần; LPBank tăng 2,3 lần…

Đằng sau những con số ấn tượng là cả một chiến lược đầu tư bài bản vào công nghệ và mở rộng hệ sinh thái của các ngân hàng.

Như tại MB, thu nhập từ phí (NFI) tăng mạnh 37%, phản ánh hiệu quả của các dịch vụ số và mở rộng hệ sinh thái khách hàng. Tại Hội nghị Nhà đầu tư của MB mới đây, ông Vũ Thành Trung - Phó Chủ tịch HĐQT MB cho biết, Ngân hàng đang mở rộng mạnh mẽ hệ sinh thái số, trong đó mảng kinh doanh tài sản số là mảnh ghép mới, hợp tác với đối tác Top 3 toàn cầu.

Ngoài ra, các nền tảng số của MB cũng đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng khách hàng, tăng tỷ lệ CASA và nâng cao doanh thu. Tính đến cuối tháng 6/2025, tổng doanh thu từ kênh số của MB đạt 8.600 tỷ đồng, tăng 50% so với bình quân năm 2024, chiếm 38% tổng doanh thu toàn Ngân hàng. Dự kiến tỷ lệ này sẽ đạt 40% vào cuối năm nay.

LPBank cũng ghi nhận tổng thu nhập hoạt động đạt 9.601 tỷ đồng, trong đó thu ngoài lãi chiếm 27%, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước.

Kết quả này có được nhờ ngân hàng đã ra mặt nhiều sản phẩm mới như LPBank Priority, Sinh lời Lộc Phát 2.0, thẻ tín dụng cao cấp LPBank Visa Signature, dịch vụ LPBank Private Lounge... dành cho khách hàng cá nhân và Combo tài khoản vạn năng, Cho vay siêu nhanh, Tài trợ xuất nhập khẩu... dành cho khách hàng doanh nghiệp.

Hiện thu nhập từ lãi vẫn chiếm phần lớn trong tổng thu nhập hoạt động của các ngân hàng, nhưng mức thu nhập ngoài lãi ngày càng tăng cho thấy các ngân hàng đã tập trung phát triển hơn, nhất là trước những lo ngại về tín dụng khi nợ xấu còn nhiều diễn biến khó lường.

Thời gian tới, không chỉ dừng lại ở việc phát triển sản phẩm nội tại và công nghệ số, xu hướng mua bán - sáp nhập (M&A) các công ty chứng khoán, bảo hiểm cũng đang được các ngân hàng đẩy mạnh, nhằm giúp tăng thu nhập từ phí dịch vụ và khai thác hiệu quả mạng lưới khách hàng để phát triển hệ sinh thái. 

Đặc biệt, lĩnh vực quản lý tài sản được dự báo sẽ trở thành "mỏ vàng" mới nếu các hành lang pháp lý cho sàn giao dịch vàng và tài sản số sớm được hoàn thiện.