Bảo hiểm xã hội Việt Nam tăng tốc chuyển đổi số, hiện đại hóa hệ thống an sinh xã hội

Thùy Linh

Trong bối cảnh cả nước đang triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam xác định chuyển đổi số là khâu đột phá chiến lược. Với vai trò trụ cột an sinh xã hội quốc gia, Ngành đang từng bước hiện đại hóa toàn diện hệ thống, phục vụ tốt hơn quyền lợi của hàng chục triệu người dân.

Ông Lê Nguyên Bồng - Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin và Chuyển đổi số (BHXH Việt Nam) phát biểu tại Đại hội.
Ông Lê Nguyên Bồng - Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin và Chuyển đổi số (BHXH Việt Nam) phát biểu tại Đại hội.

Phát biểu tham luận tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Tài chính lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 tổ chức ngày 21/8, ông Lê Nguyên Bồng - Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin và Chuyển đổi số (BHXH Việt Nam) cho biết, hiện Ngành đang quản lý 21 triệu người tham gia BHXH và khoảng 96,4 triệu người tham gia BHYT, với hơn 174 triệu lượt khám chữa bệnh BHYT mỗi năm. Đây là khối dữ liệu khổng lồ, phản ánh trực tiếp vai trò của BHXH Việt Nam trong việc kết nối và phục vụ toàn dân.

Việc thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW đã xác định rõ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực then chốt thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Trên cơ sở đó, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 1/4/2025 sửa đổi, bổ sung Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW. Bộ Tài chính cũng đã ban hành Chương trình hành động riêng, với nhiều văn bản quan trọng thể hiện quyết tâm chính trị và sự chỉ đạo quyết liệt trong lĩnh vực chuyển đổi số.

Theo ông Lê Nguyên Bồng, những năm gần đây, Đảng ủy và Ban Cán sự Đảng BHXH Việt Nam đã lãnh đạo, chỉ đạo triển khai mạnh mẽ việc ứng dụng công nghệ thông tin vào tất cả hoạt động. Hệ thống công nghệ thông tin của Ngành đã đạt nhiều thành tựu quan trọng, góp phần nâng cao tính chuyên nghiệp và hiện đại.

Đến nay, hệ thống của BHXH Việt Nam đã kết nối và đồng bộ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, xác thực hơn 100,2 triệu thông tin công dân. Trong đó, khoảng 91 triệu người tham gia, thụ hưởng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp đã được đồng bộ, chiếm 99,23% tổng số người tham gia. Dữ liệu luôn được đảm bảo “đúng, đủ, sạch, sống”, phục vụ hiệu quả công tác quản lý và hoạch định chính sách.

Một bước tiến đáng chú ý là việc BHXH Việt Nam chính thức sử dụng số định danh cá nhân thay thế mã số BHXH. Từ năm 2022, Ngành đã triển khai khám chữa bệnh bằng căn cước công dân gắn chip tại 100% cơ sở y tế. Việc này giúp người dân giảm đáng kể thời gian làm thủ tục, từ vài phút hoặc hàng giờ xuống còn khoảng 6–15 giây, đồng thời khắc phục tình trạng mượn thẻ BHYT và ngăn chặn gian lận trong khám chữa bệnh. Song song với đó, công nghệ xác thực sinh trắc cũng được áp dụng, mang lại lợi ích cho cả người dân, cơ sở khám chữa bệnh và cơ quan BHXH, góp phần tiết kiệm chi phí, nâng cao tính chính xác trong quản lý dữ liệu.

BHXH Việt Nam còn phối hợp với Bộ Công an tích hợp thông tin thẻ BHYT, sổ sức khỏe điện tử trên ứng dụng VNeID, đồng thời kết nối kỹ thuật để tích hợp thông tin sổ BHXH. Ứng dụng VssID – Bảo hiểm xã hội số cũng ngày càng hoàn thiện, cung cấp nhiều dịch vụ trực tuyến và tiện ích tra cứu cho người dân.

Đặc biệt, Ngành đã rút gọn số thủ tục hành chính từ 114 thủ tục năm 2015 xuống còn 25 thủ tục hiện nay, trong đó 100% được cung cấp trực tuyến mức độ 4. BHXH Việt Nam hiện đã triển khai 70 dịch vụ công trực tuyến toàn trình, đạt 100% thủ tục hành chính số hóa, vượt 20% chỉ tiêu Chính phủ giao.

Việc chi trả chế độ BHXH, lương hưu và trợ cấp xã hội bằng phương thức không dùng tiền mặt cũng đạt kết quả tích cực. Tính đến hết 6 tháng đầu năm 2025, khoảng 82% người hưởng đã nhận chế độ qua tài khoản cá nhân, vượt 22% so với chỉ tiêu Chính phủ giao.

Cùng với đó, Ngành đã hoàn thiện hai trung tâm dữ liệu chính và dự phòng, xây dựng hệ thống kênh truyền kết nối ba cấp từ Trung ương đến địa phương, vận hành 29 hệ thống ứng dụng nghiệp vụ tập trung tại Trung ương, với gần 18 nghìn tài khoản viên chức, người lao động thường xuyên khai thác, sử dụng.

“Nhờ những nỗ lực này, BHXH Việt Nam liên tục được Bộ Thông tin và Truyền thông xếp hạng cao về hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin, nhiều năm giữ vị trí dẫn đầu trong bảng đánh giá phát triển Chính phủ điện tử. Ngành cũng vinh dự nhận nhiều giải thưởng quốc tế từ Hiệp hội An sinh xã hội Đông Nam Á và Hiệp hội An sinh xã hội quốc tế”, ông Lê Nguyên Bồng chia sẻ.

Theo Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin và Chuyển đổi số BHXH Việt Nam, hiện ngành BHXH vẫn đối mặt với không ít thách thức như yêu cầu ngày càng cao về chất lượng dịch vụ công trực tuyến, hạ tầng công nghệ thông tin ở một số địa phương xuống cấp, nguồn nhân lực công nghệ còn hạn chế...

Để khắc phục, BHXH Việt Nam đặt ra định hướng tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, lấy người dân làm trung tâm; hoàn thiện hạ tầng công nghệ, ứng dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, blockchain; mở rộng kết nối và chia sẻ dữ liệu; tăng cường an toàn an ninh mạng. Đồng thời, chú trọng phát triển nguồn nhân lực số, hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp công nghệ.

“Chuyển đổi số không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là yêu cầu cấp thiết để ngành Tài chính và BHXH Việt Nam thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 57-NQ/TW, góp phần nâng cao chất lượng an sinh xã hội, phục vụ tốt hơn quyền lợi của người dân và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững”, ông Lê Nguyên Bồng khẳng định.