Cần có tư duy, cách tiếp cận mới mang tính toàn cầu, toàn diện để ứng phó với biến đổi khí hậu
Để biến đổi khí hậu, cần có tư duy, cách tiếp cận mới mang tính toàn cầu, toàn diện, toàn dân, bao trùm, đồng thời cần tăng cường quyết tâm, nỗ lực và hành động quyết liệt, có giải pháp đột phá và thực thi hiệu quả hơn.

Tối 23/4 theo giờ Hà Nội, nhận lời mời của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres và Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự Hội nghị cấp cao trực tuyến về Hành động khí hậu với tư cách Lãnh đạo nước đi đầu triển khai Quan hệ đối tác về chuyển đổi năng lượng công bằng. Sự kiện này được tổ chức trước thềm Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP30) diễn ra tại thành phố Belem, Brazil vào cuối năm nay.
Tại Hội nghị, lãnh đạo các nước và tổ chức quốc tế bày tỏ lo ngại các tác động gia tăng của biến đổi khí hậu đối với an ninh, phát triển và cuộc sống của con người và cho rằng cộng đồng quốc tế cần hành động quyết liệt hơn nữa, trên cơ sở nguyên tắc trách nhiệm chung nhưng có phân biệt, các nước phát triển cần đi đầu trong huy động tài chính cho khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính.
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng, biến đổi khí hậu đã là thực tại khắc nghiệt, ảnh hưởng nghiêm trọng, sâu rộng đến mọi quốc gia, mọi người dân, nhưng các hành động khí hậu vẫn còn cách rất xa các mục tiêu của Thoả thuận Paris, đặc biệt là về tài chính khí hậu và cam kết về giảm phát thải khí nhà kính.
Để xử lý hiệu quả các thách thức đó, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh cần có tư duy, cách tiếp cận mới mang tính toàn cầu, toàn diện, toàn dân, bao trùm, đồng thời cần tăng cường quyết tâm, nỗ lực và hành động quyết liệt, có giải pháp đột phá và thực thi hiệu quả hơn.
Khẳng định Việt Nam coi việc ứng phó với biến đổi khí hậu là mệnh lệnh của thời đại, là lời kêu gọi từ trái tim, phải hành động ngay, hành động quyết liệt và hành động với trách nhiệm cao nhất, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng chuyển đổi xanh là xu thế tất yếu, là lựa chọn chiến lược, động lực đột phá và ưu tiên hàng đầu, lấy con người làm trung tâm, để thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững trong giai đoạn tới, kiên quyết "không hi sinh bảo vệ môi trường để đổi lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần".
"Việc thực hiện các mục tiêu của Thoả thuận Paris để gìn giữ và bảo vệ hành tinh xanh là sứ mệnh nặng nề, đầy thử thách nhưng đây cũng là sứ mệnh lịch sử, vẻ vang với tất cả chúng ta; và là cơ hội để chúng ta góp phần cơ cấu lại nền kinh tế, cơ cấu lại các hoạt động chống biến đổi khí hậu, là cơ hội để đoàn kết, đề cao chủ nghĩa đa phương, kiên định mục tiêu và hành động để thành công", Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
Thủ tướng cho biết, dù là nước đang phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, nguồn lực còn hạn chế, Việt Nam đã bước đầu đạt một số kết quả tích cực, như là quốc gia đi đầu trong cung ứng năng lượng tái tạo tại ASEAN, là điển hình tốt, được quốc tế đánh giá cao về thúc đẩy nông nghiệp xanh bền vững, là thành viên tích cực, có trách nhiệm của hầu hết các cơ chế đa phương và sáng kiến lớn về tăng trưởng xanh, chuyển đổi năng lượng.
Nhấn mạnh, dù thế giới có thay đổi thế nào thì Việt Nam vẫn cam kết kiên định với mục tiêu trung hòa carbon năm 2050 và phát huy tinh thần 3 sẵn sàng là “sẵn sàng tham gia, sẵn sàng đồng hành, sẵn sàng dẫn dắt”, Thủ tướng khẳng định Việt Nam sẽ tiếp tục là bạn tốt, đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế trên chặng đường phát triển xanh và bền vững sắp tới.
Thời gian qua, Việt Nam đã chủ động, tích cực tham gia có trách nhiệm, thực chất và hiệu quả các điều ước quốc tế về biến đổi khí hậu toàn cầu. Trong 10 năm qua, Việt Nam đã tham gia 18 điều ước, thỏa thuận quốc tế trong lĩnh vực biến đổi khí hậu. Tại COP26, Việt Nam đã cam kết đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, giảm phát thải khí mê-tan 30% vào năm 2030 so với năm 2020.
Việt Nam cũng đã tích cực triển khai Cơ chế phát triển sạch (CDM) và trở thành một trong bốn quốc gia có dự án đăng ký nhiều nhất sau Trung Quốc, Brazil, Ấn Độ. Đáng chú ý, triển khai thực hiện các cam kết tại COP26, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án những nhiệm vụ, giải pháp triển khai kết quả COP26; Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050; Kế hoạch hành động giảm phát thải khí mê-tan đến năm 2030; Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) cập nhật năm 2000 và 2022 gửi Ban Thư ký Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu.
Triển khai nhiệm vụ được giao, các bộ, ngành liên quan cũng đã tập trung xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật ứng phó biến đổi khí hậu. Các địa phương xây dựng và thực hiện Kế hoạch hành động ứng phó biến đổi khí hậu; quán triệt các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện giảm phát thải khí nhà kính, từng bước thực hiện cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Nhiều địa phương tích cực triển khai các dự án nâng cao sức chống chịu khí hậu; đôn đốc doanh nghiệp thực hiện kiểm kê khí nhà kính, giảm phát thải, phát triển các nhà máy điện rác, phát triển hệ thống chiếu sáng công cộng tiết kiệm năng lượng...
Tại Việt Nam, trong những năm qua, các hiện tượng khí hậu cực đoan đã được ghi nhận với cường độ mạnh hơn, tần suất cao hơn, đe dọa nghiêm trọng đến an ninh lương thực và phát triển nông nghiệp, nguy cơ ảnh hưởng các mục tiêu xóa đói, giảm nghèo, cũng như thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của đất nước. Biến đổi khí hậu làm gia tăng rủi ro đối với tài sản, sinh kế và hạ tầng đô thị ở khu vực ven biển, gia tăng ngập lụt ở Đồng bằng sông Cửu Long, tăng nguy cơ lũ, lũ quét và sạt lở đất ở khu vực trung du, miền núi phía bắc và duyên hải miền trung.