Ngày 25/5, trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Quốc Thanh – Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) TP. Hồ Chí Minh cho biết, thời gian qua xuất hiện tình trạng nhiều doanh nghiệp (DN) trên địa bàn khi làm một số thủ tục về chế độ cho người lao động (NLĐ) nhưng nộp sổ BHXH mẫu cũ. Đáng nói, đây là mẫu đã được ngành BHXH yêu cầu thay thế từ cả chục năm trước về trước.

Theo ông Thanh, Luật BHXH số 58/2014/QH13 năm 2014 có quy định kể từ ngày 01/01/2016, NLĐ được cấp và quản lý sổ BHXH. Sau đó BHXH Việt Nam đã có Công văn số 4027/BHXH-ST ngày 14/10/2016 về việc hướng dẫn rà soát và bàn giao sổ BHXH cho NLĐ.

Triển khai, thực hiện các quy định, hướng dẫn này, BHXH TP. Hồ Chí Minh đã ban hành nhiều văn bản yêu cầu đơn vị, DN hướng dẫn NLĐ rà soát, đối chiếu thông tin đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), nộp sổ (bao gồm sổ BHXH mẫu cũ, sổ BHXH mẫu mới có tờ rời kèm theo) kèm danh sách NLĐ nộp sổ theo phiếu giao nhận hồ sơ 626 cho cơ quan BHXH thông qua dịch vụ công ích.

Tuy nhiên, đến nay vẫn còn nhiều đơn vị, DN và cả NLĐ chưa nộp sổ BHXH mẫu cũ cho cơ quan BHXH để rà soát, trả sổ. Vì thế, khi nộp hồ sơ giải quyết chế độ BHXH, BHTN mới phát hiện, phải nộp hồ sơ rà soát sổ dẫn đến tình trạng quyền lợi của NLĐ bị ảnh hưởng.

Ông Nguyễn Quốc Thanh cho rằng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, có thể do đơn vị, DN không chủ động thực hiện rà soát hoặc NLĐ nghỉ việc giữ luôn sổ BHXH cũ chưa được rà soát…

Để khắc phục tình trạng trên và đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHXH, BHTN, mới đây cơ quan BHXH TP. Hồ Chí Minh đã có Công văn yêu cầu các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn cần khẩn trương thực hiện chuyển toàn bộ sổ BHXH chưa được rà soát cho cơ quan BHXH nơi đang tham gia theo phiếu giao nhận hồ sơ 626, chậm nhất trước ngày 15/6/2025 để thực hiện rà soát và trả sổ theo quy định.

Hoặc hướng dẫn NLĐ nộp sổ BHXH đã được chốt sổ nhưng chưa được rà soát cho cơ quan BHXH gần nhất phiếu giao nhận hồ sơ 626, chậm nhất ngày 30/6/2025 để thực hiện rà soát và trả sổ theo quy định.

Trường hợp không thực hiện đúng thời hạn làm chậm trễ ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ do không có sổ BHXH hoặc dữ liệu chưa cập nhật đầy đủ vào phần mềm quản lý của cơ quan BHXH thì đơn vị sử dụng lao động và NLĐ hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Liên quan đến vấn đề sổ BHXH mới, cũ này được biết, từ gần 10 năm trước tại Công văn số 4027/BHXH-ST, BHXH Việt Nam đã có hướng dẫn thực hiện cho BHXH các tỉnh, thành phố.

Theo đó, đối với sổ BHXH đã cấp theo mẫu quy định tại Quyết định số 1443-LĐTBXH thì cấp lại (tờ bìa và toàn bộ tờ rời); in tờ rời sổ BHXH liên tục đến ngày 31/12 của năm trước thời điểm rà soát sổ BHXH.

Đối với sổ BHXH đã cấp theo mẫu quy định ban hành kèm theo các Quyết định số 3339/QĐ-BHXH, Quyết định số 1518/QĐ-BHXH và Quyết định số 1035/QĐ-BHXH thì không cần cấp lại sổ BHXH, chỉ điều chỉnh, bổ sung thông tin thay thế. Sau đó bàn giao toàn bộ sổ BHXH lại cho NLĐ giữ theo danh sách. 

Dù vậy, nhiều DN vẫn không chú ý thực hiện các quy định mới của pháp luật mà tiếp tục “ngâm” sổ BHXH của NLĐ trong "kho". Nhiều năm sau, khi cần làm thủ tục chốt sổ BHXH để NLĐ nghỉ việc; hoặc xử lý các chế độ, quyền lợi liên quan cho NLĐ, đem sổ BHXH ra thì mới được phát hiện mẫu đã lỗi thời, làm chậm trễ quá trình giải quyết chế độ của NLĐ.