Theo đó, Thông tư mới có hiệu lực từ ngày 19/8/2025 không chỉ tập trung vào việc thống nhất đầu mối quản lý vốn về cấp tỉnh cho phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền hai cấp, mà còn đưa ra những quy định cụ thể, rõ ràng hơn về lãi suất, phí quản lý, cơ chế trích lập và xử lý rủi ro tín dụng, nhằm nâng cao hiệu quả và đảm bảo an toàn cho nguồn vốn an sinh xã hội quan trọng này.

Cụ thể, Thông tư số 84/2025/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định: “Nguồn vốn ngân sách cấp tỉnh trích hằng năm (tuỳ theo tình tình thực tế của từng địa phương và khả năng cân đối ngân sách) uỷ thác qua Chi nhánh NHCSXH cấp tỉnh để cho vay đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định”.

Để thực hiện việc này, Thông tư cũng chỉ định rõ cơ quan chuyên môn được Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh giao ký hợp đồng uỷ thác với Chi nhánh NHCSXH cấp tỉnh.

Các quy định nêu trên được sửa đổi nhằm phù hợp với việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vận hành từ ngày 1/7/2025, khi chỉ còn 2 cấp là cấp tỉnh và cấp xã, nên các quy định được sửa lại theo hướng bỏ thẩm quyền của cấp huyện.

Đối với các nguồn vốn đã được ngân sách cấp huyện ủy thác qua NHCSXH trước khi có sự thay đổi về mô hình tổ chức hành chính, Thông tư số 84/2025/TT-BTC cũng đưa ra một lộ trình chuyển giao rõ ràng.

Theo đó, đối với nguồn vốn ngân sách cấp huyện ủy thác qua NHCSXH trước sắp xếp bàn giao về Chi nhánh NHCSXH cấp tỉnh để tiếp tục thực hiện cho vay. Cơ quan chuyên môn được UBND cấp tỉnh giao ký hợp đồng ủy thác với Chi nhánh NHCSXH cấp tỉnh để tiếp tục theo dõi, quản lý.

Cũng theo các quy định mới, Thông tư số 84/2025/TT-BTC trao thêm quyền tự chủ cho chính quyền địa phương trong việc xây dựng các chính sách cho vay cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế.

Cụ thể, mức cho vay, thời hạn cho vay, lãi suất cho vay do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định trên cơ sở các quy định hiện hành của NHCSXH và phù hợp với thực tế tại địa phương. Trong khi theo Thông tư số 11/2017/TT-BTC trước đây, thẩm quyền này thuộc về UBND cấp tỉnh.

Một trong những nội dung được sửa đổi, bổ sung đáng chú ý trong Thông tư lần này là cơ chế tài chính liên quan đến việc sử dụng tiền lãi thu được và xử lý rủi ro tín dụng.

Về trích lập dự phòng rủi ro tín dụng chung, Thông tư số 84/2025/TT-BTC quy định, việc trích lập rủi ro tín dụng chung theo quy định tại Quy chế quản lý tài chính của NHCSXH và các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính. Trường hợp tại thời điểm trích lập dự phòng rủi ro tín dụng, tỷ lệ nợ quá hạn và nợ khoanh thấp hơn 0,75% thì Quỹ dự phòng rủi ro tín dụng bằng 0,75% tính trên số dư nợ cho vay (không bao gồm nợ quá hạn và nợ khoanh).

Như vậy, việc trích dự phòng rủi ro tín dụng chung đã tăng lên ở mức 0,75%, trong khi theo quy định tại Thông tư số 11/2017/TT-BTC, tỷ lệ này quy định là “tối đa bằng 0,75%”.

Về phí quản lý nguồn vốn ủy thác, Thông tư xác định mức phí tối thiểu bằng mức phí quản lý Thủ tướng Chính phủ giao cho NHCSXH trong từng thời kỳ. Trường hợp lãi thu được sau khi trích quỹ dự phòng rủi ro tín dụng chung không đủ trích phí quản lý cho NHCSXH theo quy định, ngân sách cấp tỉnh cấp bù phần còn thiếu cho Chi nhánh NHCSXH cấp tỉnh nơi nhận ủy thác.

Quy định này đảm bảo NHCSXH có đủ nguồn lực để thực hiện công tác quản lý các khoản vay một cách hiệu quả.

Đối với việc xử lý các khoản nợ bị rủi ro, Thông tư số 84/2025/TT-BTC đã phân định rõ các trường hợp và thẩm quyền xử lý.

Đối với các khoản nợ rủi ro do nguyên nhân khách quan, Thông tư mới quy định áp dụng theo cơ chế chung của Thủ tướng Chính phủ quy định. Tuy nhiên, đối với các trường hợp rủi ro khác, Thông tư trao quyền cho địa phương do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định. Thẩm quyền xem xét xử lý nợ bị rủi ro do Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định.

Trong trường hợp quỹ dự phòng không đủ bù đắp, Thông tư cũng mở ra cơ chế xử lý linh hoạt là tuỳ theo tình hình thực tế khoản vay bị rủi ro, Cơ quan chuyên môn được UBND cấp tỉnh giao ký hợp đồng uỷ thác chủ trì, phối hợp với các sở, ngành có liên quan và Chi nhánh NHCSXH cấp tỉnh báo cáo UBND cấp tỉnh bổ sung ngân sách cấp tỉnh để xử lý, hoặc giảm trực tiếp vào nguồn vốn uỷ thác của ngân sách cấp tỉnh chuyển qua Chi nhánh NHCSXH cấp tỉnh.

Để tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình, Thông tư số 84/2025/TT-BTC yêu cầu định kỳ 6 tháng, hằng năm hoặc theo yêu cầu đột xuất, Chi nhánh NHCSXH cấp tỉnh báo cáo tổng nguồn vốn, kết quả cho vay từ nguồn vốn uỷ thác gửi UBND cấp tỉnh, cơ quan chuyên môn được giao ký hợp đồng uỷ thác.