Tăng cường biện pháp ngăn chặn đường nhập lậu
Các tỉnh có chung đường biên giới với Lào và Campuchia cần triển khai đợt cao điểm kiểm tra, xử lý việc vận chuyển, kinh doanh đường cát nhập lậu từ biên giới vào nội địa.
Đó là một trong những giải pháp chống buôn lậu đường vừa được Bộ Công Thương triển khai nhằm tăng cường ngăn chặn tình trạng nhập lậu đường.
Theo Bộ Công Thương, thời gian qua, Hiệp hội Mía đường Việt Nam, Hội Lương thực thực phẩm TP. Hồ Chí Minh cùng nhiều doanh nghiệp đã phản ánh về tình trạng nhập lậu đường tại nhiều địa phương, đặc biệt là các tỉnh Tây Nam Bộ và miền Trung có biên giới giáp Campuchia, Lào, Thái Lan.
Bộ Công Thương đề nghị UBND các tỉnh, thành phố phối hợp triển khai nhiều biện pháp ngăn chặn tình trạng nhập lậu đường.
Đối với các tỉnh có chung đường biên giới với Lào và Campuchia như: Quảng Trị, Tây Ninh, An Giang, Đồng Tháp, Đồng Nai, đề nghị UBND tỉnh yêu cầu lực lượng Công an, Biên phòng, Quản lý thị trường địa phương tăng cường quản lý theo địa bàn, chia sẻ thông tin, chủ động xây dựng và triển khai đợt cao điểm kiểm tra, xử lý vận chuyển, kinh doanh đường cát nhập lậu từ biên giới vào nội địa.
Đối với các tỉnh, thành phố có nhu cầu cao trong việc sử dụng đường cát như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng... đề nghị UBND tỉnh/thành phố yêu cầu lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra về truy xuất nguồn gốc và ghi nhãn hàng hóa mặt hàng đường, kiểm tra các cơ sở sang chiết, đóng gói đường cát, cơ sở sản xuất đường phèn; cơ sở thu mua đấu giá mặt hàng đường cát nhằm ngăn chặn việc lợi dụng chứng từ để hợp thức hóa đối với mặt hàng đường cát nhập lậu.
Theo phản ánh của Hiệp hội Mía đường Việt Nam, hiện nay ngành mía đường đang gánh chịu nhiều sức ép. Hàng tồn kho lớn khiến doanh thu doanh nghiệp sụt giảm, trong khi nông dân trồng mía chịu thiệt hại vì giá thu mua thấp.
Đặc biệt, tình trạng đường nhập lậu từ các nước láng giềng khiến giá đường trong nước khó giữ ổn định, gây khó khăn lớn cho các nhà sản xuất nội địa...
Theo ông Nguyễn Văn Lộc - Chủ tịch Hiệp hội mía đường Việt Nam, tại các chợ đầu mối, mặt hàng đường cát được bán tràn lan với "tiêu chí" 3 không: Không nhãn mác, không nguồn gốc xuất xứ, không hạn sử dụng. Thậm chí, đường cát lậu có nguồn gốc từ Thái Lan được tiểu thương công khai sang chiết bán lẻ ngay tại chợ.
Đường lậu bán công khai cho thấy công tác kiểm tra, xử lý đường lậu đường không rõ nguồn gốc xuất xứ ở kênh bán lẻ đang bị buông lỏng.
Tồn kho đường tại các nhà máy thuộc Hiệp hội Mía đường Việt Nam được ghi nhận khoảng trên 60% sản lượng niên vụ 2024/25 vào thời điểm 31/7/2025 là mức tồn kho kỷ lục.
Quan tâm đến kiến nghị của doanh nghiệp, mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường nghiên cứu nội dung kiến nghị của Hiệp hội mía đường, chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương kiểm tra, đánh giá tình hình sản xuất, tiêu thụ, tồn kho đường trong nước; đồng thời xem xét tác động từ tình trạng đường nhập lậu.
Cùng với yêu cầu kiểm tra, đánh giá, Bộ Nông nghiệp và Môi trường còn được giao nhiệm vụ đề xuất các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp ngành mía đường duy trì sản xuất bền vững.
Hiệp hội mía đường cho rằng, nếu không kiểm soát hiệu quả tình trạng nhập lậu, nguy cơ ngành mía đường suy giảm sản xuất là rất rõ ràng. Điều này không chỉ tác động tiêu cực đến an ninh lương thực – thực phẩm mà còn ảnh hưởng đến sinh kế của người nông dân.
Hiệp hội Mía đường kiến nghị Chính phủ và các Bộ thực thi nhiều giải pháp, bao gồm: Cải thiện quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng sức cạnh tranh; tìm kiếm thị trường tiêu thụ mới, đa dạng hóa kênh phân phối; đề xuất hỗ trợ tài chính đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa nhằm giúp vượt qua khó khăn trước mắt.
Mặt khác, khuyến khích nông dân trồng mía, bảo đảm nguồn nguyên liệu ổn định cho ngành sản xuất đường. Một trong những giải pháp được nhấn mạnh là phát triển các hợp tác xã nông nghiệp, giúp nông dân liên kết, chia sẻ kinh nghiệm, giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả sản xuất.
