TP. Hồ Chí Minh: Tăng cường các giải pháp thu thuế hoạt động kinh tế ban đêm
Hiện nay, các phường trung tâm của TP. Hồ Chí Minh như phường: Sài Gòn, Tân Định, Bến Thành, Cầu Ông Lãnh đã và đang định hình kinh tế ban đêm mang tính hiện đại, đa dạng và hấp dẫn. Cơ quan chức năng cũng đang triển khai nhiều giải pháp về quản lý và chống thất thu ngân sách đối với hoạt động này.
Số thu từ khu vực kinh tế đạt 8.100 tỷ đồng
Theo chia sẻ của Trưởng Thuế cơ sở 1 (Thuế TP. Hồ Chí Minh) Bùi Quang Trung, thực hiện Quyết định số 1129/QĐ-TTg ngày 27/7/2020 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam, UBND Quận 1 (trước sắp xếp) đã tiên phong triển khai thí điểm với nhiều loại hình như: Nhà hàng, quán bar, karaoke, phố đi bộ, chợ đêm, trung tâm thương mại và các hoạt động nghệ thuật, giải trí công cộng.
Đây cũng là sản phẩm trọng tâm trong chiến lược phát triển kinh tế của Thành phố đến năm 2030.
Theo đó, công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh tế ban đêm (KTBĐ) cũng là nhiệm vụ quan trọng, thể hiện vai trò chủ động của Thuế cơ sở 1 trong việc phối hợp với chính quyền cơ sở để thực hiện hiệu quả Đề án phát triển KTBĐ.
Tính đến hết quý II/2025, tổng thu NSNN do Thuế cơ sở 1 thu được 11.000 tỷ đồng (đạt 57,7% dự toán), trong đó, số thu từ khu vực kinh tế đạt 8.100 tỷ đồng (bằng 61,5% dự toán).
Riêng tại địa bàn 4 phường trung tâm gồm: Sài Gòn, Tân Định, Bến Thành, Cầu Ông Lãnh, đặc biệt là các tuyến đường trọng điểm như: Nguyễn Huệ, Bùi Viện, Lý Tự Trọng, Đề Thám, Phạm Ngũ Lão, Lê Thánh Tôn, Thái Văn Lung,... Cơ quan thuế đã thực hiện rà soát, kiểm đếm số người nộp thuế tham gia hoạt động KTBD gồm 5.680 trường hợp.
Trong đó, có 3.550 doanh nghiệp (DN) và 2.130 hộ kinh doanh (HKD), chiếm tỷ lệ lần lượt là 13% đối với DN và 26% đối với HKD trong tổng số người nộp thuế đang quản lý.
Ông Bùi Quang Trung cho rằng, mô hình KTBĐ ngày càng phát triển nhanh, linh hoạt và khó kiểm soát, nhất là các trường hợp chưa đăng ký, kê khai, nộp thuế và chưa sử dụng hoá đơn điện tử (HĐĐT) khởi tạo từ máy tính tiền…
Để kịp thời kiểm soát, thời gian qua, đơn vị đã triển khai nhiều giải pháp trọng tâm như: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người nộp thuế nâng cao ý thức chấp hành quy định; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số và tăng cường phối hợp với chính quyền địa phương trong công tác rà soát, quản lý thuế.
Kết quả về tổng thu thuế từ DN trong 6 tháng đầu năm đạt 1.286 tỷ đồng, tăng 13,6% so với cùng kỳ năm 2024. Đặc biệt, số thu từ HKD ban đêm thu được 32 tỷ đồng, tăng 64% so với cùng kỳ.
Cùng với đó, có 2.816 DN và 250 HKD hoạt động KTBĐ đã đăng ký sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền, đơn vị tiếp tục vận động 714 DN, 1.880 HKD đăng ký sử dụng HĐĐT từ máy tính tiền.
Trong công tác kiểm tra, chống thất thu thuế đối với hoạt động KTBĐ, đơn vị đã thực hiện kiểm tra 280 DN. Kết quả, truy thu, xử phạt 125 DN với số tiền hơn 11 tỷ đồng, giảm lỗ 112 tỷ đồng, giảm khấu trừ thuế 2,8 tỷ đồng.
Còn nhiều khó khăn trong công tác quản lý
Trưởng Thuế cơ sở 1 Bùi Quang Trung cũng cho biết, bên cạnh kết quả đạt được, công tác quản lý thuế đối với hoạt động KTBĐ vẫn còn nhiều khó khăn như: Các đơn vị kinh doanh nhà hàng, khách sạn, dịch vụ cao cấp thành lập địa điểm kinh doanh, chi nhánh phụ thuộc tại 4 phường trung tâm nhưng thực hiện kê khai, nộp thuế tại trụ sở chính ở phường khác trong cùng Thành phố.

Điển hình như: Chuỗi khách sạn Lavender có 5 chi nhánh ở 4 phường trung tâm, nhưng kê khai tập trung về Công ty TNHH Đầu tư Thương mại Dịch vụ Đại Nam do Thuế cơ sở 3 quản lý.
Chuỗi thương hiệu Nhà hàng Sushi Tei, Dynasty House, Jumbo Seafood, café Sài Gòn CaSa... có 141 địa điểm kinh doanh nhưng kê khai tập trung về Công ty Cổ phần In Dining do Thuế cơ sở 7 quản lý.
Chính điều này gây khó khăn cho Thuế cơ sở 1 trong việc quản lý kiểm đếm người nộp thuế, kiểm soát doanh thu và nghĩa vụ thuế tại cơ sở.
Bên cạnh đó, các chi nhánh phụ thuộc, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh thành lập tại địa chỉ trên đại bàn nhưng hạch toán phụ thuộc, kê khai tại công ty chính ở tỉnh khác nên không kiểm soát được doanh thu, chi phí phát sinh.
Ngoài ra, có nhiều trường hợp kinh doanh ngành nghề có điều kiện như: Massage, karaoke thuộc đối tượng chịu thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) nhưng trên giấy phép kinh doanh chỉ đăng ký ngành nghề là spa, chăm sóc da, làm đẹp, dịch vụ ăn uống đơn thuần... để trốn tránh nghĩa vụ kê khai, nộp thuế TTĐB.
Đặc biệt, hoạt động KTBĐ diễn ra ngoài giờ hành chính, nên việc quản lý doanh thu thực tế và công tác kiểm tra ngoài giờ làm việc của cơ quan thuế dẫn đến hiệu quả trong công tác quản lý, thu thuế KTBĐ trên địa bàn chưa đạt như kỳ vọng.
Tăng cường các giải pháp chống thất thu
Tuy nhiên, để nâng cao hiệu quả quản lý, thu thuế đối với hoạt động này, thời gian tới, Thuế cơ sở 1 tiếp tục triển khai các nhiệm vụ trọng tâm như: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động DN, HKD hoạt động lĩnh vực này sử dụng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.

Cùng lúc, tăng cường phối hợp với cơ quan chức năng địa phương trong quản lý thuế hoạt động KTBĐ và đẩy mạnh phối hợp với cơ quan công an điều tra những trường hợp vi phạm, trốn thuế.
Ngoài ra, Thuế cơ sở 1 cũng kiến nghị Bộ Tài chính, Cục Thuế sớm ban hành các giải pháp hậu kiểm đối với việc cấp phép hoạt động kinh doanh nhằm tránh lợi dụng sự thông thoáng trong việc cấp phép để thành lập nhiều pháp nhân, hộ kinh doanh tại cùng một địa chỉ, ngành nghề, thương hiệu để thực hiện các hành vi trục lợi, mua bán hóa đơn, né tránh nghĩa vụ kê khai thuế, gây thất thu cho NSNN.
Đồng thời, sửa đổi, bổ sung quy định phân cấp quản lý các chi nhánh, địa điểm kinh doanh ngành nghề nhà hàng, khách sạn, dịch vụ cao cấp, KTBĐ thực hiện kê khai, nộp thuế tại cơ quan thuế nơi chi nhánh, địa điểm kinh doanh đang hoạt động theo hình thức hạch toán độc lập.
Ngoài ra, cần có một đơn vị làm đầu mối thực hiện kiểm đếm, kiểm tra DN, HKD có chi nhánh, địa điểm kinh doanh nhưng khác phường với trụ sở chính để xây dựng kế hoạch giám sát, kiểm tra chống thất thu đối với các đơn vị này.
Qua đó, nhằm mang lại hiệu quả cho công tác quản lý thuế đối với KTBĐ vừa đảm bảo nguồn thu cho NSNN vừa góp phần cho sự phát triển kinh tế - xã hội của TP. Hồ Chí Minh nói riêng và cả nước nói chung.