Bố trí, xử lý tài sản công khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính
Thời gian vừa qua, việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống chính trị.

Thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính
Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có Công điện gửi Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc đảm bảo cơ sở, vật chất cho các cơ quan, tổ chức đơn vị của Nhà nước khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Công điện nêu rõ, thời gian vừa qua, việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống chính trị.
Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện tạo cơ sở chính trị pháp lý để các bộ, cơ quan trung ương và các địa phương triển khai thực hiện bố trí, sắp xếp trụ sở, tài sản công để đáp ứng nhu cầu công tác theo mô hình tổ chức bộ máy mới và xử lý trụ sở, tài sản công dôi dư khi sắp xếp bộ máy.
Tuy nhiên, qua theo dõi thực tế tại các địa phương, đã phát sinh một số khó khăn, vướng mắc có thể làm chậm trễ, gián đoạn công việc, ảnh hưởng đến tổ chức hoạt động của cơ quan, đơn vị khi chính thức đi vào vận hành theo mô hình tổ chức mới.
Vì vậy, để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nêu trên đảm bảo việc bố trí, sắp xếp trụ sở, tài sản công để đáp ứng nhu cầu công tác, không làm gián đoạn khi chính thức đi vào vận hành theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương mới sau sắp xếp, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, thực hiện hiệu quả các hướng dẫn của Bộ Tài chính về nguyên tắc xử lý tài chính, ngân sách nhà nước khi tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp; không để lãng phí, tiêu cực, tham nhũng trong tổ chức thực hiện.
Sắp xếp, bố trí đối với trụ sở tài sản công thuộc phạm vi quản lý, bảo đảm cơ sở vật chất (trụ sở, ô tô, máy móc, thiết bị, hạ tầng dữ liệu công nghệ thông tin, chuyển đổi số,...) cho bộ máy theo mô hình mới và hoạt động của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động được tiến hành bình thường, không gián đoạn, không làm ảnh hưởng tới cung cấp dịch vụ công, giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp khi đi vào hoạt động chính thức. Xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện xử lý đối với trụ sở, tài sản công dôi dư theo đúng quy định của pháp luật, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, hướng dẫn của Bộ Tài chính và các Bộ, cơ quan có liên quan…
Sắp xếp, bố trí, bảo đảm điều kiện làm việc
Trước đó, Bộ Tài chính đã có Văn bản gửi Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở trung ương về bố trí, sắp xếp, xử lý trụ sở, tài sản công khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính.
Theo đó, thực hiện Công điện số 80/CĐ-TTg ngày 1/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh triển khai phương án xử lý tài sản sau sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp; căn cứ yêu cầu của Ban Nội chính Trung ương về việc giao Đảng ủy các bộ, ngành ở Trung ương lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan chức năng khẩn trương tiến hành rà soát, xử lý công trình, nhà đất là tài sản công khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy, đơn vị hành chính đảm bảo sử dụng, khai thác có hiệu quả, tránh lãng phí; rà soát các dự án, công trình, trụ sở đang xây dựng hoặc đã phê duyệt chủ trương đầu tư xây dựng chịu tác động bởi việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, đơn vị hành chính theo chủ trương của Bộ Chính trị.
Bộ Tài chính đề nghị: Các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở Trung ương khẩn trương hoàn thành việc sắp xếp tổ chức bộ máy của cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc Bộ, cơ quan Trung ương theo mô hình đơn vị hành chính mới và rà soát tài sản của các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý.
Trên cơ sở đó xác định nhu cầu sử dụng và thực hiện sắp xếp, bố trí, xử lý trụ sở, cơ sở vật chất, bảo đảm điều kiện làm việc của các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý theo mô hình tổ chức bộ máy mới.
Xác định các cơ sở nhà, đất dôi dư, không có nhu cầu sử dụng để xây dựng phương án, kế hoạch xử lý và tổ chức xử lý theo đúng quy định; chịu trách nhiệm nếu có cơ sở nhà, đất dôi dư nhưng không xây dựng phương án, kế hoạch và tổ chức xử lý.
Chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý phối hợp chặt chẽ với địa phương nơi đóng trụ sở trong quá trình xây dựng, thực hiện phương án bố trí, sắp xếp, xử lý tài sản, bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả.
Trường hợp Bộ, cơ quan trung ương và Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã thống nhất hoán đổi (điều chuyển) trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp mà cần thực hiện ngay để đáp ứng yêu cầu sắp xếp, tinh gọn bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 02 cấp thì tạm thời bàn giao, tiếp nhận để kịp thời đưa vào sử dụng và hoàn tất thủ tục để trình cấp có thẩm quyền quyết định điều chuyển trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày tạm bàn giao, tiếp nhận.
Hoàn thành bàn giao trụ sở chậm nhất là ngày 30/6/2025
Bộ Tài chính cũng đã có Văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc hướng dẫn bổ sung việc bố trí, sắp xếp, xử lý trụ sở, tài sản công khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính.
Để đẩy nhanh tiến độ sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản khi sắp xếp đơn vị hành chính, Bộ Tài chính hướng dẫn bổ sung, trường hợp phương án sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt nhưng trong quá trình tổ chức thực hiện có sự thay đổi về hình thức (phương án) sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản cho phù hợp với các quy định mới hoặc yêu cầu thực tế thì báo cáo cấp có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công xem xét, quyết định xử lý mà không phải báo cáo để điều chỉnh phương án.
Bộ Tài chính yêu cầu, chậm nhất là ngày 30/6/2025, các cơ quan hành chính thuộc đơn vị hành chính cấp huyện phải hoàn thành việc bàn giao trụ sở, tài sản công và các hồ sơ, tài liệu có liên quan cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền, không để gián đoạn công tác quản lý, gây thất thoát tài sản, ảnh hưởng tới công tác quản lý nhà nước, cung cấp dịch vụ công.
Trên cơ sở phương án sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản do cấp huyện quản lý được phê duyệt các cơ quan, tổ chức, đơn vị thực hiện việc bàn giao, tiếp nhận tài sản theo trách nhiệm được giao; sau khi hoàn thành việc bàn giao, tiếp nhận, cơ quan, tổ chức, đơn vị tiếp nhận tài sản có trách nhiệm lập hồ sơ báo cáo UBND cấp tỉnh quyết định giao tài sản cho cơ quan, tổ chức, đơn vị mình quản lý, sử dụng.
Kể từ ngày 1/7/2025, UBND cấp tỉnh mới sau sáp nhập, hợp nhất có trách nhiệm kế thừa toàn bộ quyền hạn, trách nhiệm của các tỉnh/thành phố trước khi sáp nhập, hợp nhất.
Đối với các cơ sở nhà, đất được xử lý theo phương án giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà của địa phương, tổ chức phát triển quỹ đất của địa phương quản lý thì sau khi bàn giao cho các tổ chức này, cơ quan, đơn vị có chức năng tham mưu theo quy định có trách nhiệm báo cáo UBND cấp tỉnh xem xét, quyết định phương án, kế hoạch xử lý, khai thác nhà, đất, bảo đảm các cơ sở nhà, đất đều phải được sử dụng, khai thác, xử lý theo đúng quy định của pháp luật, tránh bỏ trống, lãng phí.