Phát triển chưa như kỳ vọng

Theo báo cáo của Sở Tài chính tỉnh Hải Dương, trong giai đoạn 2018 - 2024, địa phương có 11.731 doanh nghiệp thuộc khu vực tư nhân đăng ký thành lập, tăng bình quân 4,07%/năm; năng suất lao động khu vực kinh tế tư nhân tăng 6,5%/năm. Số lượng doanh nghiệp thành lập của Hải Dương đã tăng mạnh qua các năm và tính đến đầu năm 2025, Hải Dương có hơn 21.000 doanh nghiệp với tổng vốn đăng ký trên 240.000 tỷ đồng. 

Đánh giá của tỉnh Hải Dương cho thấy, kinh tế tư nhân là khu vực có đóng góp lớn nhất trong nền kinh tế. Năm 2024, khu vực kinh tế tư nhân đã đóng góp 72,5% vào quy mô kinh tế (GRDP) và 17,97% tổng thu ngân sách Tỉnh. Khu vực này đồng thời đóng góp quan trọng trong quá trình tạo việc làm, thúc đẩy tái cấu trúc nền kinh tế, nhất là khu vực nông thôn, địa bàn khó khăn.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp tư nhân của Hải Dương phát triển chưa tương xứng với tiềm năng cả về số lượng cũng như quy mô và hiệu quả hoạt động. Doanh nghiệp tư nhân chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tình trạng lạc hậu về công nghệ, chất lượng nhân lực thấp và không đồng đều, hạn chế về năng lực quản trị ở các doanh nghiệp tư nhân vẫn là thách thức lớn. Công tác quản lý nhà nước đối với khu vực kinh tế tư nhân có mặt còn hạn chế, thiếu chặt chẽ, hiệu quả chưa cao.

Đáng chú ý, nhiều doanh nghiệp tư nhân tiếp cận nguồn lực còn khó khăn, nhất là về tài chính, tín dụng, đất đai, nguồn nhân lực chất lượng cao. Chính điều này khiến doanh nghiệp khó đầu tư vào nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ mới. Hơn nữa, chính sách hỗ trợ cho hoạt động này còn hạn chế, chưa khuyến khích mạnh mẽ doanh nghiệp đầu tư vào đổi mới công nghệ.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến những rào cản nêu trên. Hệ thống chính sách, quy định pháp luật tạo hành lang pháp lý cho kinh tế tư nhân vẫn còn bất cập, chưa đồng bộ, và còn nhiều vướng mắc trong quá trình thực thi. Nguồn lực của tỉnh Hải Dương dành cho triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh còn hạn chế. Công tác nghiên cứu, tham mưu xây dựng và tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp còn chậm, dàn trải, thậm chí chồng chéo về đối tượng thụ hưởng và nội dung hỗ trợ. Việc cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp chưa tạo được chuyển biến rõ nét.

Hướng đến chính quyền phục vụ

Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đặt mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam đạt 2 triệu doanh nghiệp, đến 2045 con số này tăng lên 3 triệu. Tương ứng mỗi năm phải thành lập khoảng 200.000 doanh nghiệp mới để duy trì được lộ trình này.

Triển khai tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW, Hải Dương cũng đặt ra mục tiêu đầy tham vọng. Riêng năm 2025, tỉnh Hải Dương đặt mục tiêu số doanh nghiệp thành lập mới tăng 10% so với năm 2024 (2.200 doanh nghiệp). Để kích hoạt đột phá khu vực kinh tế tư nhân, tỉnh Hải Dương sẽ tiếp tục đầu tư mạnh cho khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Đồng thời, xây dựng các chuỗi liên kết doanh nghiệp theo ngành và cụm giá trị, kết nối doanh nghiệp tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và FDI, nhằm tạo nên hệ sinh thái phát triển hài hoà, tương hỗ và bền vững.

Cùng với đó, UBND Tỉnh đã ban hành hàng loạt chỉ đạo yêu cầu rà soát, đơn giản hóa quy trình, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa hồ sơ. Mục tiêu là cắt giảm ít nhất 50% thời gian xử lý, 30% chi phí tuân thủ và 30% điều kiện kinh doanh liên quan đến doanh nghiệp. Cùng với đó, các Sở Tài chính, Xây dựng, Nông nghiệp và Môi trường, Ban Quản lý các khu công nghiệp đã vào cuộc tích cực. Các đơn vị đều chủ động xây dựng kế hoạch cải cách, đơn giản hóa thủ tục, hướng tới phục vụ người dân, doanh nghiêp tốt hơn.

Thống kê của Ủy ban nhân dân Tỉnh, từ đầu năm 2025 đến nay, Hải Dương đã ban hành gần 10 văn bản chỉ đạo rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính và nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến. Từ tháng 1/2025 đến nay, toàn tỉnh đã có hàng trăm thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được rút ngắn thời gian xử lý, trung bình từ 1 - 15 ngày ở hầu hết các lĩnh vực.

Theo ông Nguyễn Văn Huy - Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Hải Dương, cần sớm thể chế và tổ chức thực thi các nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội và Chính phủ để tránh tình trạng “chính sách tốt nhưng không đi vào được thực tiễn”. Cùng với đó, xây dựng cơ chế giám sát và đánh giá hiệu quả thực thi chính sách thông qua các hiệp hội doanh nghiệp, tổ chức trung gian hoặc báo chí. Đồng thời, chính doanh nghiệp cũng phải chủ động nắm bắt cơ hội, nâng cao năng lực quản trị, minh bạch tài chính và tăng cường liên kết trong ngành, trong vùng. Bởi nếu không tự đổi mới, thì dù có chính sách tốt, doanh nghiệp cũng khó tận dụng được.

“Với quyết tâm chính trị rõ ràng, sự vào cuộc đồng bộ và tinh thần chủ động từ cả 2 phía Nhà nước và doanh nghiệp, địa phương này sẽ đi đầu trong triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp. Tỉnh Hải Dương hiện  có một lực lượng doanh nghiệp trẻ, năng động, giàu khát vọng đổi mới và vươn xa. Nếu được đồng hành và hỗ trợ đúng theo tinh thần Nghị quyết 68, họ hoàn toàn có thể trở thành lực lượng tiên phong, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế tư nhân trong thời gian tới”, ông Huy nêu ý kiến.