Hướng dẫn xử lý một số nội dung tài chính đối với ngân sách cấp xã
Để đảm bảo việc chi ngân sách nhà nước được liên tục khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Kho bạc Nhà nước (KBNN) ban hành văn bản hướng dẫn KBNN các khu vực xử lý một số nội dung tài chính đối với ngân sách cấp xã.
Ngay tuần đầu tiên của tháng 8, KBNN ban hành Công văn số 9156/KBNN-CSPC về việc hướng dẫn xử lý một số nội dung tài chính đối với ngân sách cấp xã khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp. Theo đó, KBNN yêu cầu KBNN các khu vực thực hiện các nội dung:
Về công tác tài chính - ngân sách, KBNN yêu cầu các đơn vị phối hợp chặt chẽ với các Sở Tài chính theo hướng dẫn của Bộ Tài chính để báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trình Hội đồng nhân dân cùng cấp ban hành các Nghị quyết: Nghị quyết điều chỉnh dự toán thu ngân sách, chi ngân sách địa phương và phương án phân bổ ngân sách địa phương năm 2025 sau sắp xếp; Nghị quyết phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa ngân sách cấp tỉnh và ngân sách cấp xã, bảo đảm cho việc triển khai các nhiệm vụ thu, chi ngân sách không bị gián đoạn.
Đồng thời, yêu cầu KBNN các khu vực khẩn trương thực hiện bàn giao tài liệu, số liệu, chuyển đổi dữ liệu giữa đơn vị dự toán cũ sang đơn vị dự toán mới theo quy định tại các Công văn hướng dẫn do KBNN (Ban Chính sách pháp chế) đã ban hành hồi tháng 6/2025.
Về tạm cấp ngân sách, KBNN đề nghị KBNN các khu vực phối hợp với Sở Tài chính hướng dẫn đơn vị dự toán cấp xã thực hiện tạm cấp theo quy định của Điều 53 Luật NSNN 2025 để đảm bảo chi các khoản chi thiết yếu, cấp bách trong trường hợp Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân chưa quyết định dự toán ngân sách, KBNN các khu vực .
Về đơn vị dự toán cấp xã, KBNN đề nghị KBNN các khu vực hướng dẫn các đơn vị dự toán cấp xã thực hiện theo quy định tại Công văn số 11113/BTC-NSNN ngày 21/7/2025 của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn một số nội dung về tài chính - NSNN áp dụng tại xã.
Về việc mở và sử dụng tài khoản: Giám đốc KBNN các khu vực phân công Ban Lãnh đạo KBNN các khu vực, Lãnh đạo các Phòng Giao dịch giao cán bộ trực tiếp chủ động phối hợp với các đơn vị cấp xã để hướng dẫn thủ tục, hồ sơ, phương thức gửi hồ sơ đăng ký sử dụng tài khoản tại KBNN; đồng thời, tổng hợp các vướng mắc tại địa phương liên quan đến việc đăng ký sử dụng tài khoản tại KBNN để hướng dẫn những nội dung thuộc thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền để giải quyết vướng mắc, đảm bảo việc thanh toán, chi trả ngân sách nhà nước cho đơn vị kịp thời. KBNN các khu vực tiếp nhận, kiểm tra tính đầy đủ hồ sơ và thực hiện phê duyệt, mở tài khoản cho các xã trong vòng 01 ngày theo quy định.
Quy trình, thủ tục, hồ sơ đăng ký sử dụng tài khoản tại KBNN, KBNN yêu cầu KBNN các khu vực, các Phòng Giao dịch giao cán bộ trực tiếp chủ động phối hợp với các đơn vị cấp xã để hướng dẫn thủ tục, hồ sơ, phương thức gửi hồ sơ đăng ký sử dụng tài khoản tại KBNN. Trường hợp có phát sinh các vướng mắc, cần tổng hợp, hướng dẫn hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền để giải quyết, đảm bảo thanh toán, chi trả kịp thời. KBNN các khu vực tiếp nhận, kiểm tra tính đầy đủ hồ sơ và thực hiện phê duyệt, mở tài khoản cho các xã trong vòng 01 ngày theo quy định.
Theo quy định tại Điều 12 Nghị định số 11/2020/NĐ-CP ngày 20/01/2020 của Chính phủ quy định về thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực KBNN (Nghị định số 11); Điều 9 Thông tư số 18/2020/TT-BTC ngày 31/3/2020 của Bộ Tài chính hướng dẫn đăng ký và sử dụng tài khoản tại KBNN; Công văn số 11357/BTC-KBNN ngày 25/7/2025 của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn nội dung liên quan đến việc đăng ký và sử dụng tài khoản của các đơn vị cấp xã tại KBNN khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp (Công văn số 11357); Công văn số 11744/BTC-QLKT ngày 31/7/2025 của Bộ Tài chính về việc tổ chức bộ máy kế toán và đăng ký chữ ký kế toán trưởng của đơn vị tại KBNN.
KBNN còn đề nghị KBNN các khu vực căn cứ quy định Điều 12 Nghị định số 11/2020/NĐ-CP ngày 20/01/2020, các văn bản hướng dẫn khác của Bộ Tài chính và KBNN để hướng dẫn các đơn vị dự toán cấp xã, cơ quan tài chính xã khi đăng ký sử dụng tài khoản tại KBNN phải đăng ký chữ ký thứ nhất, chữ ký thứ hai trên mẫu Giấy đăng ký sử dụng tài khoản và mẫu dấu, mẫu chữ ký... KBNN không kiểm tra tính pháp lý của các văn bản phân công cán bộ ký chữ ký thứ nhất, thứ hai khi đăng ký mở tài khoản tại KBNN.
Ngoài ra, KBNN các khu vực hướng dẫn các đơn vị cấp xã được mở các tài khoản sau:
Cơ quan quản lý tài chính cấp xã được mở các tài khoản dự toán, thu NSNN, tiền gửi phù hợp với nhiệm vụ được giao.
Các đơn vị sử dụng kinh phí thường xuyên của ngân sách cấp xã được mở tài khoản dự toán, tài khoản tiền gửi để tiếp nhận kinh phí và thực hiện nhiệm vụ theo quy định.
Các chủ đầu tư, Ban quản lý dự án có dự án đầu tư xây dựng cơ bản được mở tài khoản dự toán, tài khoản tiền gửi để tiếp nhận kinh phí và thực hiện nhiệm vụ.
Các đơn vị quản lý quỹ tài chính Nhà nước được mở tài khoản tiền gửi để thực hiện nhiệm vụ theo quy định.
Trung tâm phục vụ hành chính công và các đơn vị được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép thu phí, lệ phí được mở tài khoản phí, lệ phí chờ nộp ngân sách 3511.
Về quy trình nhập dự toán và phương pháp hạch toán kế toán ngân sách xã, KBNN các khu vực căn cứ Thông tư số 41/2025/TT-BTC ngày 16/6/2025, Thông tư số 18/2020/TT-BTC ngày 31/3/2020, Thông tư số 324/2016/TT-BTC ngày 21/12/2016 và Công văn số 11113/BTC-NSNN ngày 21/7/2025 của Bộ Tài chính nhập dự toán, lệnh chi tiền ngân sách xã trên hệ thống TABMIS khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp từ ngày 01/7/2025 như sau:
Trường hợp Ủy ban nhân dân (UBND) xã phân bổ, giao dự toán cho đơn vị dự toán cấp I của ngân sách xã để phân bổ cho cấp trung gian (nếu có); sau đó đơn vị dự toán cấp I hoặc cấp trung gian (nếu có) phân bổ, giao dự toán cho các đơn vị sử dụng ngân sách (ĐVSDNS) thuộc xã, KBNN giao dịch (Phòng Kế toán nhà nước/Phòng Nghiệp vụ/Phòng Giao dịch) thực hiện quy trình, phương pháp kế toán nhập dự toán cấp 0, phân bổ dự toán từ cấp 0 tới cấp 1, cấp trung gian (nếu có), cấp 4 trên TABMIS tương tự hướng dẫn tại mục I phần B Công văn số 15602/BTC-KBNN ngày 17/11/2017 của Bộ Tài chính hướng dẫn kế toán dự toán, lệnh chi tiền ngân sách địa phương.
Trường hợp UBND xã phân bổ, giao dự toán trực tiếp cho các ĐVSDNS, KBNN giao dịch (Phòng Kế toán nhà nước/Phòng Nghiệp vụ/Phòng Giao dịch) thực hiện quy trình, phương pháp kế toán nhập dự toán cấp 0, phân bổ dự toán từ cấp 0 tới cấp 4 trên TABMIS theo hướng dẫn tại tiết 2.2 điểm 2 mục II phần B Công văn số 15602/BTC-KBNN ngày 17/11/2017 của Bộ Tài chính hướng dẫn kế toán dự toán, lệnh chi tiền ngân sách địa phương.
Cùng với đó, KBNN cũng yêu cầu KBNN các khu vực có văn bản gửi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đề nghị sớm có phương án xử lý tài chính đối với ngân sách địa phương; các Phòng nghiệp vụ, Phòng giao dịch có công văn gửi Ủy ban nhân dân cấp xã để phối hợp thực hiện mở tài khoản tại KBNN và chuyển đổi dữ liệu theo phương án xử lý tài chính dứt điểm trong tháng 8/2025.
Đồng thời, yêu cầu KBNN khu vực là đầu mối tổng hợp báo cáo theo phụ lục (đính kèm) gửi file báo cáo về KBNN định kỳ vào thứ 6 hàng tuần.