Nghị quyết số 68-NQ/TW: Phá vỡ “bức tường băng” về thể chế
Điều kiện kinh doanh – một "bức tường" rất khó tháo gỡ thì nay Nghị quyết số 68-NQ/TW nêu rõ: chuyển toàn bộ sang công bố, không để các bộ, ngành tự đặt thêm điều kiện, trừ các lĩnh vực liên quan đến quốc phòng, an ninh và sức khỏe người dân. Đây là một đột phá thực sự, gần như "bức tường được phá băng".
Nhận định trên được bà Bùi Thu Thủy - Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể (Bộ Tài chính) đưa ra tại Tọa đàm "Để kinh tế tư nhân bứt phá theo Nghị quyết số 68-NQ/TW - Những việc cần làm ngay" do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức chiều 9/5.

Theo bà Bùi Thu Thủy, về chủ đề kinh tế tư nhân, Cục Phát triển doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước đây) luôn đau đáu mấy chục năm qua. Trong một thời gian dài, Cục luôn theo sát sự ra đời của Luật Doanh nghiệp, Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa cùng nhiều chính sách liên quan.
“Tuy nhiên, quá trình thực thi vẫn còn nhiều hạn chế so với kỳ vọng và tinh thần trong các nghị quyết. Chẳng hạn, Nghị quyết Trung ương 10 từ năm 2017 đã ghi rõ nguyên tắc "không hình sự hóa các quan hệ kinh tế". Nhưng đến nay, thực tiễn vẫn còn nhiều vướng mắc trong việc cụ thể hóa tinh thần đó. Nghị quyết lần này đã có bước tiến quan trọng, với những mô tả chi tiết hơn”, bà Bùi Thu Thủy nêu rõ.
Liên quan về kinh tế tư nhân mới được ban hành, bà Bùi Thu Thủy khẳng định, Nghị quyết số 68-NQ/TW có tính đột phá cao hơn hẳn các lần trước. Ví dụ như về điều kiện kinh doanh – một "bức tường" rất khó tháo gỡ – thì nay Nghị quyết nêu rõ: chuyển toàn bộ sang công bố, không để các bộ, ngành tự đặt thêm điều kiện, trừ các lĩnh vực liên quan đến quốc phòng, an ninh và sức khỏe người dân. Đây là một đột phá thực sự, gần như bức tường được phá băng.
Cũng theo bà Thủy, một điểm rất quan trọng là niềm tin. Lần này, Đảng và Chính phủ đã thể hiện sự tin tưởng sâu sắc đối với khu vực tư nhân. Trước đây, trong thực tế, doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp FDI thường được ưu tiên hơn so với doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt trong tiếp cận tín dụng. Có thời kỳ, doanh nghiệp nhà nước được tín chấp, không cần tài sản thế chấp vẫn vay được vốn, trong khi doanh nghiệp tư nhân thì vô cùng khó khăn.
Nghị quyết lần này khẳng định rõ ràng yêu cầu bình đẳng giữa các khu vực kinh tế trong cơ hội kinh doanh, tiếp cận nguồn lực... Không chỉ dừng ở trên Nghị quyết, điều này sẽ được thể chế hóa bằng các giải pháp cụ thể. “Chúng tôi tin rằng việc thực thi sẽ là yếu tố quyết định thành công”, bà Bùi Thu Thủy nhấn mạnh.
Về lý do Bộ Chính trị nhấn mạnh quan điểm phát triển kinh tế tư nhân nhanh, bền vững, hiệu quả – vừa là nhiệm vụ cấp bách, vừa là chiến lược lâu dài, bà Bùi Thu Thủy cho rằng, hiện nay, khu vực FDI đóng góp khoảng hơn 20% GDP; khu vực doanh nghiệp nhà nước cũng tương đương. Trong khi đó, kinh tế tư nhân trong nước chiếm hơn 50%. Nếu mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 là 8% và xa hơn là tăng trưởng hai con số thì vai trò của kinh tế tư nhân là cực kỳ quan trọng.
Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận, tuy số lượng doanh nghiệp tư nhân tăng, nhưng đa phần còn nhỏ, sức cạnh tranh yếu, tỉ lệ tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu thấp (dưới 20%), trong khi 70% giá trị xuất khẩu vẫn thuộc về FDI. “Vậy nên, định hướng phát triển nhanh, mạnh nhưng phải bền vững nghĩa là không chỉ giải quyết khó khăn trước mắt mà còn đảm bảo vai trò lâu dài, song hành cùng nhà nước là hoàn toàn xác đáng và cấp thiết”, bà Bùi Thu Thủy nhận định.
Trong khi đó, ông Phan Đức Hiếu - Đại biểu Quốc hội - chuyên gia kinh tế cho rằng, sự ra đời của Nghị quyết số 68-NQ/TW là rất cần thiết và có ý nghĩa trong bối cảnh hiện nay. Những thông điệp trong Nghị quyết rất rõ ràng và mạnh mẽ, đã đi thẳng vào những vấn đề của khu vực kinh tế tư nhân, giải quyết những trở ngại tồn tại lâu nay.
Theo ông Phan Đức Hiếu, trong suốt thời gian dài, chúng ta vẫn liên tục cải cách. Tuy nhiên, việc ra đời Nghị quyết số 68-NQ/TW ở thời điểm này, nếu triển khai thực hiện tốt thì đây có thể là bước ngoặt, đột phá thứ ba trong lịch sử phát triển khu vực kinh tế tư nhân. Trong đó so với những lần trước Nghị quyết có đột phá rõ rệt. Đột phá thứ nhất là việc thừa nhận khu vực kinh tế tư nhân. Đột phá thứ hai là trao quyền kinh doanh và có sự cải cách thủ tục hành chính, chủ yếu ở mức gia nhập thị trường.
“So sánh trong lịch sử phát triển khu vực kinh tế tư nhân thì chúng ta đã có hai dấu mốc, đó là 1988-1990 và 1999-2000, mà lần này với 3 cải cách mà tôi vừa nói sẽ xóa bỏ sự phiền hà, tăng mức bảo vệ và khơi thông nguồn lực thì đây sẽ là dấu mốc thứ ba giúp thay đổi chất lượng khu vực kinh tế tư nhân, để đáp ứng nhu cầu mục tiêu phát triển kinh tế đất nước 2030-2045”, ông Phan Đức Hiếu cho hay.