Chính thức áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường

Trần Huyền

Với đa số đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội vừa thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Một trong những đối tượng chịu thuế theo Luật là nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml.

Quang cảnh phiên họp.
Quang cảnh phiên họp.

Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026. Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt số 27/2008/QH12 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 70/2014/QH13, Luật số 71/2014/QH13, Luật số 106/2016/QH13 và Luật số 03/2022/QH15 hết hiệu lực kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành.

Trước đó, giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), ông Phan Văn Mãi - Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, về đối tượng chịu thuế, có ý kiến đề nghị quy định điều hòa nhiệt độ trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU mới chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Có ý kiến đề nghị không thu thuế đối với sản phẩm nước trái cây tự nhiên, các loại nước dinh dưỡng chuyên dùng.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị thu thuế đối với sản phẩm khác có đường; bổ sung túi nilon, sản phẩm nhựa, bao bì nhựa khó phân hủy, kinh doanh đặt cược trực tuyến, game online, dịch vụ làm đẹp vào diện chịu thuế. Một số ý kiến đề nghị không đưa xăng vào diện chịu thuế.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của Cơ quan soạn thảo để quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế (không thu thuế đối với điều hòa nhiệt độ có công suất từ 24.000 BTU trở xuống và loại có công suất trên 90.000 BTU).

Về phạm vi sản phẩm nước giải khát có đường thuộc diện chịu thuế và bổ sung đối tượng chịu thuế, theo quy định của dự thảo Luật, nước giải khát có đường thuộc diện chịu thuế là các sản phẩm trong phạm vi khái niệm về nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml, không bao gồm các đồ uống như sữa và sản phẩm từ sữa; thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng; nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai; nước rau, quả nguyên chất và nectar (mật) rau, quả và sản phẩm từ cacao.

Theo đó, các sản phẩm như nước trái cây tự nhiên, nước dừa, sản phẩm từ sữa, thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng… không thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Việc bổ sung các sản phẩm có đường khác cũng như các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ khác vào diện chịu thuế như đề nghị của một số đại biểu Quốc hội còn nhiều quan điểm khác nhau.

Một số sản phẩm cũng đã được Cơ quan soạn thảo đặt ra trong quá trình xây dựng Đề án Luật, tuy nhiên, cho đến nay chưa có đủ đánh giá tác động để làm căn cứ và thể hiện rõ tính ưu việt, khả thi, phù hợp của việc áp thuế đối với các hàng hóa, dịch vụ này trong bối cảnh hiện nay.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, các nội dung này sẽ tiếp tục được nghiên cứu, đánh giá thận trọng, cân nhắc đến mục tiêu phục hồi sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp và sẽ báo cáo Quốc hội vào thời điểm phù hợp. Do đó, Ủy ban đề nghị giữ như dự thảo Luật.

Về việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng, như ý kiến đại biểu Quốc hội, về lâu dài, cần nghiên cứu phương án sửa đổi một cách đồng bộ cả thuế tiêu thụ đặc biệt lẫn thuế bảo vệ môi trường để có thể đánh thuế đối với mặt hàng này một cách hợp lý, phù hợp với thông lệ quốc tế.

Trong bối cảnh cần triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện hiệu quả cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị COP26, cùng với quy định thu thuế bảo vệ môi trường, việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng trong giai đoạn hiện nay vẫn là cần thiết. Do đó, Ủy ban đề nghị giữ như dự thảo Luật. 

Về đối tượng không chịu thuế, có ý kiến đề nghị bổ sung máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho mục đích cứu thương, cứu nạn vào đối tượng không chịu thuế; đề nghị thay cụm từ “phun thuốc trừ sâu” bằng cụm từ “trong sản xuất nông nghiệp”.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho mục đích cứu thương, cứu nạn, sản xuất nông nghiệp là những hoạt động vì mục đích nhân đạo, hỗ trợ nông dân trong sản xuất nông nghiệp, không nhằm mục đích thương mại, không phải là hàng hóa tiêu dùng xa xỉ, cần hạn chế sản xuất và điều tiết tiêu dùng.

Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của Cơ quan soạn thảo để bổ sung máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho mục đích cứu thương, cứu hộ, cứu nạn, sản xuất nông nghiệp thuộc diện không chịu thuế.