Theo Nghị định số 159/2025/NĐ-CP ngày 25/6/2025, từ ngày 1/7, người tham gia BHXH tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH tự nguyện hằng tháng, theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định tại khoản 2 Điều 31 và khoản 1 Điều 36 của Luật BHXH.

Cụ thể, bằng 50% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo, người đang sinh sống tại xã đảo, đặc khu theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; bằng 40% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo; bằng 30% đối với người tham gia là người dân tộc thiểu số và bằng 20% đối với người tham gia khác.

Đồng thời, Nghị định cũng nêu rõ, người tham gia BHXH tự nguyện thuộc đối tượng hỗ trợ ở nhiều mức khác nhau thì được hỗ trợ theo mức cao nhất. Khuyến khích các cơ quan, tổ chức và cá nhân hỗ trợ tiền đóng BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện. Thời gian hỗ trợ tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH tự nguyện thực tế của mỗi người nhưng không quá 10 năm (120 tháng).

Như vậy, từ ngày 1/7/2025, mức hỗ trợ của ngân sách Nhà nước cho người tham gia BHXH tự nguyện đã có sự điều chỉnh so với Luật BHXH hiện hành. Cụ thể, Luật BHXH hiện hành quy định, Nhà nước hỗ trợ một phần tiền đóng BHXH tự nguyện cho người tham gia, với mức 30% cho người thuộc hộ nghèo; 25% cho người thuộc hộ cận nghèo và 10% cho các đối tượng còn lại, tính trên mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn.

Cùng với việc tăng mức hỗ trợ cho người tham gia BHXH tự nguyện, Luật BHXH năm 2024 cũng mang đến một trong những thay đổi được người lao động mong đợi nhất. Đó là việc giảm số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu hằng tháng từ 20 năm xuống còn 15 năm.

Theo đánh giá của cơ quan thực hiện chính sách BHXH, đây là một bước tiến quan trọng, không chỉ mở rộng cánh cửa an sinh xã hội cho hàng triệu người lao động mà còn thể hiện sự linh hoạt, nhân văn của chính sách BHXH. Quy định mới này được kỳ vọng sẽ tạo ra những tác động tích cực sâu rộng đến cuộc sống của người dân, đặc biệt là những người tham gia BHXH muộn, không liên tục hoặc làm các công việc đặc thù.

“Việc nới lỏng điều kiện về thời gian đóng BHXH còn mang một ý nghĩa lớn lao, đó là góp phần giảm đáng kể số lượng người lao động lựa chọn rút BHXH một lần. Quyết định rút BHXH một lần, dù giải quyết nhu cầu tài chính trước mắt, nhưng lại tiềm ẩn rủi ro về mặt an sinh lâu dài khi người lao động về già không còn nguồn thu nhập ổn định”, ông Đào Việt Ánh - Phó Giám đốc BHXH Việt Nam khẳng định.

Quy định này đến ngày 1/7/2025 mới chính thức có hiệu lực song thông tin giảm số năm đóng BHXH hưởng lương hưu từ trước đó đã được người dân đón nhận rất tích cực. Rất nhiều người lao động, nhất là lao động trung niên có độ tuổi từ 35 - 50 tỏ ra phấn khởi vì có thêm động lực để tham gia BHXH tự nguyện để được hưởng lương hưu khi về già.

Theo chia sẻ của ông Nguyễn Văn Lượng - lái xe công nghệ ở Hà Nội, công việc của những lái xe như ông không ổn định, có người được đơn vị đóng BHXH, còn đa phần là không. Việc giảm số năm tham gia BHXH để được hưởng lương hưu sẽ giúp những người như ông dễ dàng tích lũy đủ điều kiện hơn.

“Tôi được công ty đóng cho gần 10 năm. Nhiều lần có ý định rút BHXH một lần nhưng khi đọc được thông tin giảm số năm đóng BHXH, tôi đã bỏ ý định đó và quyết định tham gia BHXH tự nguyện cho đủ 15 năm để có lương hưu. 15 năm đóng BHXH, tuy số lương hưu lĩnh không nhiều nhưng cũng là khoản hỗ trợ một phần trong chi tiêu hằng ngày. Hơn nữa tôi còn có được thẻ bảo hiểm y tế để đi khám chữa bệnh, đỡ gánh nặng cho con cái”, ông Lượng bày tỏ.

Với thâm niên tham gia làm nhân viên dịch vụ thu BHXH hơn 10 năm, anh Điện Xuân Mỹ (cán bộ UBND phường Nam Hà, tỉnh Hà Tĩnh) chia sẻ, trong việc tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện cho người dân, ngoài hoạt động tuyên truyền nhóm, lồng ghép tuyên truyền trong các buổi sinh hoạt, anh thường dùng câu chuyện thực tế để tăng hiệu quả vận động.

Nhờ đó, hơn 10 năm qua, anh Mỹ đã vận động được hơn 400 người tham gia BHXH tự nguyện. Ngoài địa bàn thành phố, những ngày rảnh rỗi, anh còn đến các địa bàn lân cận như huyện Thạch Hà, Cẩm Xuyên… tận dụng các mối quan hệ quen biết để tuyên truyền, vận động người dân tham gia.

“Trong hơn 400 sổ BHXH tự nguyện, có rất nhiều trường hợp 2 - 3 người cùng nhà, cùng họ, thậm chí có gia đình có tới 5 - 7 người tham gia… Đó là niềm vui của việc tạo dựng niềm tin vững chắc về chính sách trong lòng người dân”, anh Mỹ bộc bạch.