Xếp hạng tín nhiệm cần minh bạch để ngân hàng không là bên "chịu thiệt"
Tại Hội thảo "Triển vọng ngân hàng Việt Nam: Xếp hạng tín nhiệm và con đường hướng tới phát triển bền vững" do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) phối hợp cùng Moody's Ratings và VIS Rating tổ chức vào ngày 11/6/2025, TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA nhấn mạnh, xếp hạng tín nhiệm càng trở nên quan trọng — không chỉ với doanh nghiệp, mà là với chính các tổ chức tín dụng.

Theo TS. Nguyễn Quốc Hùng, tài chính xanh, tài chính bền vững là xu hướng tất yếu trên toàn cầu. Tuy nhiên, trong thực tế, có những sản phẩm, dự án không đáp ứng được tiêu chuẩn về môi trường, về kỹ thuật, hoặc quy trình sản xuất bị ô nhiễm… thì sẽ rất khó để tiêu thụ trên thị trường, hoặc nếu có thì cũng chỉ là ở những nước thứ 3 với giá rất thấp.
Vì vậy, TS. Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, nếu ngân hàng không chủ động ngay từ khâu đầu tư tín dụng — tức là từ khi lựa chọn khách hàng, sàng lọc dự án — thì rất dễ rơi vào rủi ro. Đầu tư không hiệu quả, không bền vững, thì cuối cùng chính ngân hàng sẽ là bên chịu thiệt.
Đại diện lãnh đạo VNBA nêu rõ, xếp hạng tín dụng cần minh bạch trong hoạt động, trong cách quản trị, trong cách kết nối giữa tổ chức tín dụng và doanh nghiệp. Do đó phải có cơ chế để định vị, có công cụ để đo lường, đánh giá một cách khách quan và chuẩn mực.
Theo các chuyên gia, năm 2025 là năm bản lề với nhiều sự kiện quan trọng, tác động mạnh mẽ đến lĩnh vực tài chính – ngân hàng.
Trong đó, Quốc hội đã và đang thảo luận để sửa đổi, bổ sung Luật Các tổ chức tín dụng, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các tổ chức tín dụng trong hoạt động kinh doanh, với một nội dung quan trọng là việc làm rõ và tăng quyền chủ động của các tổ chức tín dụng trong thu hồi tài sản bảo đảm.
Mặt khác, với việc đầu tư công đang được Chính phủ thúc đẩy, đặc biệt là cho các công trình hạ tầng xã hội, TS. Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, đây chính là "vốn mồi", tạo điều kiện để các tổ chức tín dụng mạnh dạn mở rộng đầu tư vào các lĩnh vực then chốt của nền kinh tế.
Nếu giải ngân đầu tư công được thực hiện tốt, mục tiêu tăng trưởng tín dụng từ 15–16% trong năm 2025 hoàn toàn khả thi, góp phần vào mục tiêu tăng trưởng GDP 8% – mục tiêu rất cao, mà đến nay Chính phủ vẫn kiên định theo đuổi.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhận định vẫn còn nhiều thách thức mà ngành Ngân hàng phải đối mặt, chẳng hạn như việc chuyển đổi đơn vị hành chính trong thời gian tới, chính sách thuế quan khó đoán định của Mỹ…
Về vấn đề này, TS. Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, hiện nay, vốn FDI đổ vào Việt Nam rất lớn, nên ngân hàng cần rà soát kỹ các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng, đánh giá hiệu quả đầu tư và xác định rõ các lĩnh vực ưu tiên, nhằm bảo đảm hoạt động tín dụng được hiệu quả, an toàn.
Tính đến tháng 12/2024, Bộ Tài chính đã phối hợp với các Bộ, ngành liên quan để cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ xếp hạng tín nhiệm cho 5 doanh nghiệp.
Theo Bộ Tài chính, dịch vụ xếp hạng tín nhiệm đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá năng lực tài chính và uy tín tín dụng của doanh nghiệp, tổ chức, hoặc dự án đầu tư. Đây là công cụ giúp các nhà đầu tư, tổ chức tín dụng và thị trường nói chung có cơ sở đánh giá rủi ro tài chính. Đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp cải thiện uy tín, thu hút vốn đầu tư và tối ưu hóa nguồn lực tài chính.
Các chuyên gia cho rằng, so với các thị trường tài chính lớn trên thế giới, số lượng các công ty xếp hạng tín nhiệm tại Việt Nam còn khá hạn chế. Vì thế, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp xếp hạng tín nhiệm hoạt động.