ESG trở thành tiêu chí cạnh tranh chiến lược của doanh nghiệp trên thị trường vốn
Việc công bố thông tin ESG ngày càng được xem là điều kiện cần để doanh nghiệp tiếp cận dòng vốn xanh và duy trì vị thế trên thị trường tài chính quốc tế đang chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng bền vững.
Tiếp nối việc phát hành Bộ Sổ tay về triển khai và công bố thông tin ESG vào tháng 10/2024, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (CKNN) mới đây đã phối hợp với Đại sứ quán Anh, Quỹ châu Á (The Asia Foundation - TAF) và nhóm chuyên gia từ Công ty TNHH Ernst & Young Việt Nam (EY) tổ chức chuỗi hội thảo chuyên đề tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Sự kiện tập trung vào 3 ngành kinh tế có tác động lớn đến phát triển bền vững, gồm: Tài chính, Sản xuất và Bất động sản - Xây dựng.

Theo ông Vũ Chí Dũng - Trưởng Ban Pháp chế và Đối ngoại, Ủy ban CKNN, việc công bố thông tin ESG không còn là yêu cầu tự nguyện mà đã và đang trở thành chuẩn mực quốc tế, buộc các doanh nghiệp niêm yết và tổ chức tài chính cần chủ động triển khai.
Ông Dũng cho biết, các hướng dẫn ngành được xây dựng trên cơ sở pháp lý Việt Nam, đồng thời tích hợp các tiêu chuẩn quốc tế như TCFD, GRI, IFRS S1/S2 và thông lệ thực tiễn. Đây là công cụ hỗ trợ doanh nghiệp tăng cường năng lực quản trị rủi ro, thích ứng với các chính sách như Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM), cũng như nâng cao khả năng tiếp cận vốn từ các định chế tài chính toàn cầu.
ESG không chỉ là trách nhiệm xã hội, mà đang dần trở thành tiêu chí đánh giá năng lực quản trị và khả năng tiếp cận vốn dài hạn. Việc công bố thông tin ESG minh bạch sẽ là bước đệm quan trọng để doanh nghiệp Việt Nam mở rộng khả năng huy động vốn quốc tế; đồng thời thích ứng với các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe của thị trường toàn cầu.
Với những hướng dẫn chuyên sâu, bám sát thực tiễn, bộ tài liệu ESG ngành được kỳ vọng sẽ giúp doanh nghiệp từng bước xây dựng năng lực bền vững nội tại, đồng hành cùng quá trình chuyển dịch xanh của nền kinh tế và thực hiện cam kết phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp từng bước chuẩn hóa công bố thông tin bền vững, bộ Sổ tay ESG được thiết kế theo hướng chuyên biệt hóa cho từng lĩnh vực kinh tế trọng điểm. Mỗi ngành được tiếp cận với một khung hướng dẫn riêng, tập trung vào các chủ đề trọng yếu và rủi ro đặc thù; đồng thời lồng ghép thông lệ quốc tế, chỉ số định lượng và ví dụ thực tiễn. Đây là bước đi quan trọng giúp doanh nghiệp Việt Nam chuyển đổi theo hướng bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng kịp thời với các yêu cầu của thị trường vốn toàn cầu. Cụ thể:
Ngành Bất động sản - Xây dựng: Hướng dẫn tập trung vào các chủ đề trọng yếu như giảm phát thải carbon, áp dụng kinh tế tuần hoàn, phát triển công trình xanh và quản trị rủi ro khí hậu theo chuẩn TCFD. Bộ sổ tay cung cấp khung đánh giá theo các tiêu chuẩn quốc tế như LEED, BREEAM, LOTUS, đồng thời tích hợp chỉ số ESG môi trường - xã hội - quản trị phù hợp với đặc thù ngành. Đặc biệt, tài liệu có các ví dụ triển khai KPI ESG gắn với chính sách lương thưởng và đào tạo quản trị khủng hoảng cho lãnh đạo cấp cao - điểm mới trong tiếp cận quản trị rủi ro chiến lược.
Ngành Sản xuất: Sổ tay đi sâu phân tích các rủi ro môi trường và xã hội trong chuỗi cung ứng, đặc biệt với các ngành như dệt may, da giày, thép… Nội dung hướng dẫn hỗ trợ doanh nghiệp xác định chủ đề trọng yếu ESG, xây dựng khung công bố thông tin, đánh giá rủi ro và lộ trình giảm phát thải phù hợp. Một số giải pháp công nghệ xanh, mô hình tiết kiệm năng lượng và phát triển không phát thải cũng được đưa vào như khuyến nghị thực hành tốt.
Ngành Tài chính: Tài liệu hướng dẫn các tổ chức tài chính công bố thông tin liên quan đến quản trị ESG, chiến lược kinh doanh, chỉ số và mục tiêu Net Zero. Các chủ đề như đánh giá rủi ro khí hậu, lập kế hoạch chuyển đổi và xây dựng báo cáo theo chuẩn TCFD được cụ thể hóa qua ví dụ thực tiễn từ các ngân hàng, công ty quản lý tài sản và quỹ đầu tư quốc tế. Đây là nội dung đặc biệt thiết thực trong bối cảnh các nhà đầu tư ngày càng ưu tiên các tổ chức có chiến lược bền vững rõ ràng.