Hoàn thiện khung thuế giá trị gia tăng cho hoạt động chứng khoán

Minh Lâm

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 77/2025/TT-BTC cụ thể hóa các dịch vụ chứng khoán thuộc diện điều chỉnh thuế giá trị gia tăng, góp phần tạo nền tảng pháp lý minh bạch cho thị trường vốn.

Cụ thể hóa danh mục các hoạt động chịu thuế GTGT trong lĩnh vực chứng khoán giúp doanh nghiệp dễ dàng áp dụng thống nhất và cơ quan thuế thuận tiện trong giám sát.
Cụ thể hóa danh mục các hoạt động chịu thuế GTGT trong lĩnh vực chứng khoán giúp doanh nghiệp dễ dàng áp dụng thống nhất và cơ quan thuế thuận tiện trong giám sát.

Minh bạch hóa pháp lý trong kinh doanh chứng khoán

Ngày 30/7/2025, Bộ Tài chính chính thức ban hành Thông tư số 77/2025/TT-BTC nhằm hướng dẫn chi tiết Nghị định số 181/2025/NĐ-CP liên quan đến Luật Thuế giá trị gia tăng; qua đó, đồng bộ hóa hệ thống chính sách thuế với các hoạt động đặc thù của thị trường chứng khoán, đặc biệt trong bối cảnh Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2025 có hiệu lực từ ngày 1/7.

Nội dung đáng chú ý trong Thông tư là việc xác định rõ các dịch vụ kinh doanh chứng khoán nằm trong diện điều chỉnh thuế, qua đó tạo cơ sở pháp lý minh bạch cho cả cơ quan quản lý và các chủ thể tham gia thị trường. Toàn bộ các dịch vụ từ môi giới, tư vấn đầu tư, quản lý tài khoản, giao dịch trực tuyến, cho vay ký quỹ, ứng trước tiền bán chứng khoán, lưu ký, bù trừ, thanh toán, quản lý tài sản ký quỹ cho đến dịch vụ xử lý lỗi sau giao dịch đều được thống nhất đưa vào danh mục. Ngoài ra, hoạt động tự doanh chứng khoán, bảo lãnh phát hành, quản lý danh mục và quản lý quỹ đầu tư chứng khoán cũng được quy định rõ ràng về mặt phạm vi và tính chất dịch vụ.

Việc cụ thể hóa danh mục này giúp hạn chế các cách hiểu và áp dụng khác nhau giữa các cơ quan thuế địa phương, từ đó giảm thiểu rủi ro pháp lý và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp chứng khoán thực hiện nghĩa vụ thuế một cách chuẩn xác và thống nhất trên phạm vi cả nước. Thông tư cũng củng cố thêm cơ sở pháp lý cho các tổ chức tài chính trung gian như công ty chứng khoán, ngân hàng lưu ký và Tổng Công ty lưu ký bù trừ chứng khoán trong việc triển khai các dịch vụ có tính chất hỗ trợ giao dịch.

Thông tư số 77/2025/TT-BTC giúp chuẩn hóa cách hiểu và áp dụng thuế VAT đối với các dịch vụ chứng khoán, tạo thuận lợi cho công ty chứng khoán trong kê khai và quyết toán thuế. Khi các loại hình dịch vụ được liệt kê rõ ràng, từ môi giới, tự doanh, tư vấn đầu tư, quản lý danh mục, đến dịch vụ hậu giao dịch như lưu ký, bù trừ, thanh toán, các công ty chứng khoán sẽ có cơ sở đầy đủ để thiết lập hệ thống kế toán, phân loại doanh thu, xuất hóa đơn và lập báo cáo thuế một cách minh bạch.

Đồng thời, các hợp tác liên kết với bên thứ ba cũng cần được điều chỉnh phù hợp với cơ chế thuế mới, thúc đẩy sự chuyên nghiệp hóa trong vận hành và quản lý.

Chuẩn hóa chuyển nhượng chứng khoán trong và ngoài hệ thống

Bên cạnh các hoạt động dịch vụ, Thông tư số 77/2025/TT-BTC cũng làm rõ phạm vi các hình thức chuyển nhượng chứng khoán thuộc diện áp dụng quy định thuế Giá trị gia tăng. Theo đó, bao gồm các hoạt động chuyển nhượng chứng khoán thông qua hệ thống giao dịch của Sở giao dịch chứng khoán, chuyển quyền sở hữu chứng khoán ngoài hệ thống, chuyển khoản chứng khoán giữa các nhà đầu tư, và các hình thức chuyển nhượng đặc thù như đấu giá, đấu thầu, chào bán cạnh tranh hoặc dựng sổ.

Đây là một điểm mới có ý nghĩa trong việc đồng bộ hóa cơ chế thuế với các hình thức giao dịch hiện đại trên thị trường. Trên thực tế, ngoài hoạt động khớp lệnh thông thường, thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian qua đã ghi nhận sự phát triển của nhiều hình thức chuyển nhượng linh hoạt như giao dịch thỏa thuận lớn, chuyển nhượng cổ phần giữa các nhà đầu tư chiến lược, hoặc các đợt IPO thông qua phương thức dựng sổ (book-building).

Việc thống nhất cách hiểu và áp dụng thuế đối với các hoạt động này góp phần giảm thiểu rủi ro pháp lý, đồng thời tạo sự công bằng giữa các hình thức giao dịch trong và ngoài sàn.

Thông tư số 77/2025/TT-BTC được ban hành đúng thời điểm thị trường chứng khoán đang đẩy mạnh các nỗ lực cải cách, minh bạch và tiệm cận chuẩn mực quốc tế, nhất là trong tiến trình nâng hạng.

Việc chuẩn hóa chính sách thuế không chỉ tăng tính ổn định cho môi trường đầu tư, mà còn thể hiện vai trò đồng hành của chính sách tài chính - ngân sách trong phát triển thị trường vốn hiện đại, hiệu quả và minh bạch hơn.

Tìm hiểu Thông tư số 77/2025/TT-BTC tại đây!