Miễn thuế cho doanh nghiệp mới thành lập từ hộ kinh doanh

Một chính sách nổi bật trong dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp là quy định miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho các doanh nghiệp thành lập mới từ hộ kinh doanh, bao gồm cả cá nhân kinh doanh chuyển đổi. Theo quy định tại dự thảo, thời gian miễn thuế thu nhập doanh nghiệp được áp dụng liên tục trong 2 năm, bắt đầu tính từ năm đầu tiên doanh nghiệp phát sinh thu nhập chịu thuế. Trường hợp trong 3 năm đầu kể từ khi có doanh thu mà doanh nghiệp chưa có thu nhập chịu thuế, thì thời điểm bắt đầu miễn thuế sẽ được tính từ năm thứ tư.

Trường hợp trong kỳ tính thuế đầu tiên của doanh nghiệp có thời gian sản xuất, kinh doanh được miễn thuế dưới 12 tháng, doanh nghiệp được lựa chọn hưởng miễn thuế ngay kỳ tính thuế đó hoặc đăng ký với cơ quan thuế thời gian bắt đầu được miễn thuế từ kỳ tính thuế tiếp theo. Trường hợp doanh nghiệp đăng ký thời gian miễn thuế vào kỳ tính thuế tiếp theo thì phải xác định số thuế phải nộp của kỳ tính thuế đầu tiên để nộp ngân sách nhà nước theo quy định.

Sau khi kết thúc thời gian miễn thuế, nếu doanh nghiệp tiếp tục triển khai các dự án đầu tư thuộc ngành, nghề hoặc địa bàn được ưu đãi thuế, thì vẫn được hưởng các chính sách ưu đãi về thuế suất hoặc miễn, giảm thuế theo quy định tại Nghị định. Khi hết thời gian hưởng miễn thuế và ưu đãi (nếu có), doanh nghiệp sẽ chuyển sang áp dụng mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp như quy định.

Để được hưởng ưu đãi theo diện chuyển đổi, hộ kinh doanh hoặc cá nhân kinh doanh phải đáp ứng điều kiện đã đăng ký và hoạt động hợp pháp, đồng thời có thời gian hoạt động sản xuất kinh doanh liên tục ít nhất 12 tháng trước thời điểm được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.

Ngoài ra, quy định cũng nêu rõ: doanh nghiệp thành lập mới để được hưởng miễn thuế theo diện này phải là doanh nghiệp đăng ký kinh doanh lần đầu. Các trường hợp thành lập doanh nghiệp mới nhưng người đại diện theo pháp luật (trừ trường hợp không phải là thành viên góp vốn), thành viên hợp danh hoặc người có tỷ lệ vốn góp cao nhất đã từng tham gia điều hành doanh nghiệp khác đang hoạt động, hoặc doanh nghiệp đã giải thể chưa quá 12 tháng trước đó, sẽ không thuộc diện được hưởng chính sách miễn thuế.

Tạo động lực cho hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp

Đánh giá về quy định miễn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) trong 2 năm đầu đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp, nhiều chuyên gia cho rằng, đây là một chính sách hợp lý, đúng thời điểm và cần thiết để thúc đẩy tiến trình chính thức hóa khu vực kinh tế phi chính thức.

Thực tế, nhiều hộ kinh doanh hiện nay có quy mô không nhỏ, doanh thu hàng tỷ đồng mỗi năm, nhưng vẫn hoạt động dưới hình thức cá thể, chưa sẵn sàng chuyển lên doanh nghiệp vì lo ngại gánh nặng chi phí, nghĩa vụ thuế và thủ tục hành chính. Việc miễn thuế TNDN trong 2 năm đầu sẽ tạo tâm lý yên tâm, giảm áp lực tài chính cho các hộ khi vừa chuyển đổi, từ đó khuyến khích quá trình chuyển đổi mạnh mẽ hơn.

Cùng với đó, chính sách miễn thuế không chỉ mang lại lợi ích tài chính trực tiếp cho hộ kinh doanh mới chuyển đổi, mà còn tạo động lực để họ từng bước tiếp cận hệ sinh thái doanh nghiệp chính thức, minh bạch hơn trong giao dịch, dễ dàng hơn khi tiếp cận tín dụng, mở rộng thị trường và tăng khả năng cạnh tranh lâu dài.

Nếu được triển khai đồng bộ với cải cách thủ tục hành chính thuế, kế toán đơn giản và hỗ trợ tư vấn pháp lý, thì chính sách miễn thuế 2 năm không chỉ giúp tăng số lượng doanh nghiệp, mà còn nâng cao chất lượng khu vực kinh tế tư nhân trong dài hạn.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cũng lưu ý rằng chính sách cần được triển khai đi kèm với hướng dẫn minh bạch và giám sát chặt chẽ để tránh tình trạng lợi dụng chính sách, thành lập doanh nghiệp mới trên danh nghĩa nhưng thực chất là “chuyển vỏ”, nhằm trục lợi ưu đãi thuế.