Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vượt 210 tỷ USD 

Từ ngày 1/7/2025, theo Nghị quyết 202/2025/QH15, vùng Đông Nam Bộ chính thức được tái cấu trúc thành ba đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm TP. Hồ Chí Minh mới (sáp nhập TP. Hồ Chí Minh cũ và tình Bà Rịa - Vũng Tàu, tỉnh Bình Dương); tỉnh Đồng Nai mới (sáp nhập tỉnh Đồng Nai và Bình Phước cũ); tỉnh Tây Ninh mới (sáp nhập tỉnh Tây Ninh và tỉnh Long An cũ).

Việc sắp xếp lại không gian hành chính này mang lại một lợi thế vượt trội về quy mô dân số, kinh tế, hạ tầng và tiềm năng liên kết vùng. Đây là bước đi chiến lược nhằm thúc đẩy mô hình tăng trưởng mới, hướng đến phát triển bền vững và đồng đều hơn trong nội vùng Đông Nam Bộ.

Theo Báo cáo của Bộ Tài chính về tình hình triển khai các hoạt động của Hội đồng điều phối vùng Đông Nam bộ, ngày 1/8/2025, trong 6 tháng đầu năm 2025, vùng Đông Nam Bộ đạt tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) hơn 1.122 nghìn tỷ đồng, giữ vị trí dẫn đầu cả nước và vượt xa mức trung bình của các vùng còn lại.

Công tác thu ngân sách nhà nước (NSNN) đạt 431,5 nghìn tỷ đồng, bằng 57,1% dự toán được Trung ương giao cho cả năm, xếp thứ hai trong 6 vùng kinh tế. Số thu từ thuế xuất nhập khẩu đạt 97,7 nghìn tỷ đồng, tương ứng 50,7% kế hoạch.

Không chỉ đứng đầu về quy mô kinh tế, Đông Nam Bộ còn là vùng hấp dẫn nhất về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Tính đến hết tháng 6/2025, khu vực này đã có hơn 23.955 dự án FDI còn hiệu lực, với tổng vốn đầu tư đăng ký vượt 210 tỷ USD.

Trong đó, riêng TP. Hồ Chí Minh chiếm gần 44,4% số lượng dự án và trên 27% tổng vốn FDI, tiếp tục giữ vững vai trò là “cửa ngõ kinh tế” và điểm đến chiến lược của các tập đoàn đa quốc gia.

Về phát triển doanh nghiệp, tính đến hết quý II/2025, toàn vùng ghi nhận 33.364 doanh nghiệp thành lập mới, đạt cao nhất trong cả nước. TP. Hồ Chí Minh tiếp tục dẫn đầu cả nước về số lượng và quy mô doanh nghiệp, đồng thời triển khai mạnh mẽ các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Đáng chú ý, TP. Hồ Chí Minh sau sáp nhập đã tận dụng hiệu quả các cơ chế đặc thù được trao theo Nghị quyết số 98/2023/QH15. Thành phố đã hoàn thành 15/22 nhiệm vụ được giao, đồng thời trình Hội đồng nhân dân thông qua 51 nghị quyết triển khai các chính sách, chương trình trọng điểm.   

Trong lĩnh vực đầu tư công, TP. Hồ Chí Minh đã giải ngân toàn bộ 3.794 tỷ đồng thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026 - 2030, đưa tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn quốc gia về mức 0%.

Ngoài ra, TP. Hồ Chí Minh cũng đi đầu trong phát triển mô hình BOT mới, với tổng vốn đầu tư lên tới 57.503 tỷ đồng, đồng thời, đẩy nhanh thủ tục để thu hút nhà đầu tư chiến lược phát triển cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ.

Trong lĩnh vực khoa học công nghệ, Thành phố đã hỗ trợ ươm tạo 70 dự án với tổng kinh phí 7,2 tỷ đồng, đồng thời xét duyệt 163 dự án khác với tổng đề xuất kinh phí hỗ trợ là 14,6 tỷ đồng. Chính sách ưu đãi mới cho các tổ chức khoa học  công nghệ có thể hỗ trợ tổng cộng lên đến 1.686 tỷ đồng trong thời gian tới.

Đặc biệt, nhiều cơ chế chính sách của TP. Hồ Chí Minh đã được thể chế hóa ở cấp quốc gia như Luật Đầu tư công 2025, Luật Ngân sách Nhà nước sửa đổi, Luật PPP mở rộng lĩnh vực văn hóa - thể thao, và Luật Quy hoạch đô thị mới, khẳng định vai trò tiên phong của thành phố không chỉ trong hành động mà còn trong đổi mới thể chế.

Ưu tiên các dự án liên kết vùng 

Nhằm đảm bảo tiến độ thực hiện các cơ chế chính sách đặc thù cũng như thúc đẩy tiềm năng, thế mạnh từ liên kết vùng sau khi sáp nhập, Bộ Tài chính và UBND TP. Hồ Chí Minh đã đưa ra nhiều nhóm nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới.

Trước hết, khẩn trương kiện toàn lại Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15. Đồng thời, các Bộ, ngành Trung ương và TP. Hồ Chí Minh cần tiếp tục rà soát, hoàn thành đầy đủ 27 nhiệm vụ theo Quyết định 896/QĐ-TTg và các Thông báo của Văn phòng Chính phủ.  

Trong đó, TP. Hồ Chí Minh phải tăng cường tổng rà soát, đánh giá hiệu quả từng chính sách đang áp dụng và đề xuất sửa đổi, bổ sung các nội dung cần thiết, bao gồm cả cơ chế đặc thù cho khu vực Côn Đảo, để kịp trình cấp có thẩm quyền theo trình tự rút gọn.

Về quy hoạch và đầu tư công, một trong những nhiệm vụ trọng điểm là điều chỉnh Quy hoạch vùng Đông Nam Bộ giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, để phù hợp với không gian mới sau sáp nhập.

Đồng thời, xác định lại các vùng động lực, cực tăng trưởng, hành lang kinh tế quốc gia và ưu tiên các dự án liên kết vùng trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2026 - 2030.

Hiện nay, các địa phương trong vùng đề xuất 36 dự án sử dụng nguồn vốn Trung ương với tổng mức đầu tư hơn 137.572 tỷ đồng, trong đó có 32 dự án khởi công mới. Việc lựa chọn, ưu tiên bố trí nguồn vốn cho các dự án này sẽ có vai trò quyết định đến khả năng kết nối nội vùng và lan tỏa ra cả nước.

Bên cạnh đó, nhiệm vụ quan trọng khác là tiếp tục tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến các dự án BOT, các chính sách tài chính mới như tín chỉ carbon, cơ chế giảm phát thải khí nhà kính, và đặc biệt là chính sách thu hút nhà đầu tư chiến lược.

Việc nghiên cứu và đề xuất các chính sách huy động nguồn lực phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển hạ tầng logistics, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cũng là chìa khóa để Đông Nam Bộ hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng kinh tế ở mức hai con số trong giai đoạn tới.

Riêng TP. Hồ Chí Minh được yêu cầu phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành để triển khai các dự án trọng điểm như: Cảng Hàng không quốc tế Long Thành, đường cao tốc Bắc - Nam, và Cảng Cái Mép - Thị Vải nhằm đảm bảo phát triển hài hòa và hiệu quả trên toàn vùng.