Không ngừng thay đổi tư duy sản xuất sang kinh tế nông nghiệp

Vùng Bắc Trung Bộ bao gồm sáu tỉnh từ Thanh Hoá đến Thừa Thiên Huế, là khu vực có vị trí địa lý chiến lược, kết nối giữa miền Bắc và Duyên hải Nam trung Bộ. Bắc Trung bộ được xác định là vùng trọng điểm trong chiến lược phát triển nông nghiệp quốc gia. Các địa phương trong vùng đã không ngừng thay đổi tư duy từ sản xuất sang kinh tế nông nghiệp, ứng dụng khoa học kỹ thuật và xây dựng chuỗi liên kết bền vững đối với nhóm cây trồng có lợi thế cạnh tranh cao.

Trong giai đoạn 2020-2025, thực hiện các quyết sách của Trung ương và chiến lược phát triển nông nghiệp vùng Bắc Trung Bộ, các địa phương trong vùng đã chủ động xây dựng đề án phát triển nông nghiệp theo hướng phát huy lợi thế thích ứng với biến đổi khí hậu. Nhờ đó, giá trị sản xuất trên diện tích canh tác của khu vực không ngừng gia tăng, góp phần tạo nền tảng vững chắc, góp phần phát triển kinh tế-xã hội.

Thống kê cho thấy, đến năm 2024, toàn vùng có hơn 6.800 hecta trồng dứa, tập trung ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, sản lượng thu hoạch gần 133.000 tấn. Diện tích cây có múi khoảng 11.500 ha, sản lượng hàng năm 130.000 tấn, tập trung ở Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị và Huế. Diện tích cây chè đạt 10.300 hecta, sản lượng thu hoạch gần 133.000 tấn, tập trung ở các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa và Hà Tĩnh. Đây là nhóm các cây trồng có lợi thế của vùng được đầu tư phát triển cả về diện tích và chất lượng, trở thành những ngành hàng chủ lực thay đổi đời sống người dân và bộ mặt nông thôn các tỉnh trong Vùng.

Tuy nhiên, phát huy lợi thế cạnh tranh của nhóm cây trồng chủ lực này vẫn còn nhiều nút thắt, điểm nghẽn cần tháo gỡ như: Tác động của biến đổi khí hậu; những biến động của thị trường trong nước và quốc tế; thiếu hụt hạ tầng thủy lợi và logistics...

Hướng tới nông nghiệp hiện đại, xanh và bền vững

Với mục tiêu hình thành chuỗi liên kết sản xuất - chế biến - tiêu thụ nông sản có lợi thế, qua đó nâng cao giá trị gia tăng, mở rộng thị trường và quảng bá đặc sản vùng miền, Diễn đàn "Kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản các tỉnh vùng Bắc Trung bộ" vừa được tổ chức tại tỉnh Nghệ An ngày 6/8/2025 là cơ hội để các bên cùng nhìn nhận lại hiện trạng, chia sẻ kinh nghiệm và kiến nghị chính sách.

Tại Diễn đàn, các chuyên gia đưa ra các giải pháp gởi mở cho các địa phương của vùng Bắc Trung Bộ trong phát triển nông nghiệp thời gian tới như: Quản lý quy mô sản xuất để hạn chế tối đa gia tăng diện tích, khuyến khích sử dụng khoa học công nghệ đáp ứng tối ưu hóa trong sản xuất, gia tăng thu nhập, góp phần bảo vệ môi trường...

Đặc biệt, các chuyên gia cũng nhấn mạnh việc phát triển công nghiệp chế biến và liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm sẽ là yếu tố đóng vai trò then chốt trong nâng cao giá trị và tăng sức cạnh tranh cho nông sản.

Thông qua Diễn đàn, các địa phương trong vùng kỳ vọng sẽ định hình một nền nông nghiệp hiện đại, xanh và bền vững, đủ sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế, góp phần hiện thực hóa cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.

Ông Nguyễn Quý Dương - Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, dư địa phát triển các ngành hàng chè, dứa, cây có múi ở Bắc Trung Bộ vẫn còn rất lớn, do đó, các địa phương cần có định hướng phát triển phù hợp để khai thác tốt lợi thế của địa phương trong sản xuất phát triển nông sản.

Trong đó, tại tỉnh Nghệ An, xác định nông nghiệp tiếp tục đóng vai trò quan trọng. Các sản phẩm chủ lực như chè, dứa và cây ăn quả có múi (cam, chanh, quýt, bưởi) sẽ được ưu tiên phát triển. Tỉnh sẽ tập trung quy hoạch vùng sản xuất, thực hiện tích tụ đất, xác định các sản phẩm chủ lực để mở rộng sản xuất theo chuỗi giá trị và nâng cao chất lượng.

Ngoài ra, việc thu hút đầu tư vào chế biến sâu, xây dựng thương hiệu sản phẩm và tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại cũng sẽ Tỉnh được đẩy mạnh.