Lạc quan ở Mỹ, bất định ở châu Á: Chứng khoán toàn cầu tách nhịp trong áp lực kinh tế
Thị trường chứng khoán (TTCK) toàn cầu biến động mạnh trong phiên 17/7. Phố Wall đồng loạt tăng điểm nhờ kỳ vọng Cục Dư trữ Liên bang Mỹ (Fed) sớm hạ lãi suất sau dữ liệu lạm phát ổn định và những phát ngôn "giảm nhiệt" từ Tổng thống Mỹ. Ngược lại, chứng khoán châu Á giao dịch trái chiều trước áp lực từ đồng Yên suy yếu, dữ liệu thương mại kém tích cực tại Nhật Bản và bất ổn địa chính trị kéo dài.

Phố Wall khởi sắc khi kỳ vọng hạ lãi suất quay trở lại
TTCK Mỹ tăng điểm mạnh trong phiên ngày 16/7 (tức sáng 17/7 theo giờ Việt Nam), sau khi lo ngại về khả năng Tổng thống Donald Trump sa thải Chủ tịch Fed Jerome Powell phần nào lắng dịu. Cùng với đó, dữ liệu lạm phát ổn định tiếp tục củng cố kỳ vọng về khả năng Fed sớm bước vào chu kỳ cắt giảm lãi suất.
Chốt phiên, chỉ số Dow Jones tăng 231,49 điểm (tương đương 0,53%) lên 44.254,78 điểm – sau khi có thời điểm giảm hơn 260 điểm trong phiên do ảnh hưởng từ thông tin liên quan ông Powell. S&P 500 cũng tăng 0,32% lên 6.263,70 điểm, trong khi Nasdaq tăng 0,25% lên 20.730,49 điểm – xác lập mức đóng cửa cao kỷ lục lần thứ 9 trong năm.
Trước đó, tâm lý TTCK bị xáo trộn sau khi một quan chức Nhà Trắng tiết lộ khả năng Tổng thống Trump đang cân nhắc việc thay thế Chủ tịch Fed. Tuy nhiên, ông Trump sau đó đã lên tiếng bác bỏ khả năng sa thải ngay lập tức, thừa nhận động thái như vậy có thể khiến tâm lý thị trường bất ổn thêm trong giai đoạn nhạy cảm hiện nay.
Dữ liệu lạm phát công bố cùng ngày cũng hỗ trợ đà tăng của chứng khoán. Chỉ số CPI lõi tháng 6 tăng 0,23% so với tháng trước và 2,93% so với cùng kỳ năm ngoái – nhỉnh hơn mức dự báo 2,9%, nhưng vẫn cho thấy xu hướng ổn định. Giới đầu tư đánh giá rằng Fed có thêm cơ sở để nới lỏng chính sách tiền tệ, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế có dấu hiệu chững lại và tác động từ chính sách thuế quan ngày càng rõ nét.
Ông Rick Rieder - Giám đốc Đầu tư của BlackRock cho rằng, các doanh nghiệp đã chủ động điều chỉnh chuỗi cung ứng và tồn kho để ứng phó với thuế quan, qua đó giúp kiềm chế áp lực lạm phát. Ông nhận định Fed có thể bắt đầu cắt giảm lãi suất ngay từ tháng 9, nếu không có biến động quá lớn về chính sách thương mại trong thời gian tới.
Báo cáo Beige Book của Fed công bố ngày 16/7 cũng cho thấy hoạt động kinh tế Mỹ tăng nhẹ từ cuối tháng 5 đến đầu tháng 7, với một số khu vực có dấu hiệu cải thiện so với kỳ báo cáo trước. Tuy nhiên, Fed cũng lưu ý mức độ bất định vẫn cao, doanh nghiệp duy trì tâm lý thận trọng trong tuyển dụng và đầu tư.
Với những thông tin hỗ trợ từ cả mặt dữ liệu và chính sách, TTCK đang hướng sự chú ý tới cuộc họp chính sách tiền tệ của Fed dự kiến sẽ diễn ra vào các ngày 29 - 30/7, nơi kỳ vọng cắt giảm lãi suất đang tăng lên, dù kịch bản hành động ngay trong tháng 7 vẫn bị đánh giá là “ít khả thi”.

Châu Á trái chiều vì lo ngại kinh tế kém khả quan
TTCK châu Á đóng cửa trái chiều trong phiên giao dịch ngày 17/7, khi tâm lý nhà đầu tư bị chi phối bởi biến động tiền tệ, số liệu kinh tế yếu kém và lo ngại kéo dài về căng thẳng thương mại giữa Mỹ với các đối tác lớn như Nhật Bản và Trung Quốc.
Tại Tokyo, chỉ số Nikkei 225 tăng 0,57%, đóng cửa ở mức 39.890 điểm, mức cao nhất trong gần một tuần do đồng Yên suy yếu, tạo đà cho nhóm cổ phiếu xuất khẩu tăng giá. Sự suy yếu của đồng Yên diễn ra trong bối cảnh dữ liệu cán cân thương mại của Nhật Bản gây thất vọng, làm dấy lên lo ngại về triển vọng kinh tế và gia tăng áp lực lên Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) trong việc duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng.
Sáng 17/7 Bộ Tài chính Nhật Bản công bố xuất khẩu tháng 6 giảm 0,5% so với cùng kỳ năm trước, trái ngược hoàn toàn với kỳ vọng tăng nhẹ của giới phân tích. Đây là tháng thứ hai liên tiếp xuất khẩu suy giảm, cho thấy tác động từ thuế quan Mỹ đang bắt đầu ăn sâu vào nền kinh tế Nhật vốn phụ thuộc mạnh vào xuất khẩu.
Đặc biệt đáng chú ý là xuất khẩu sang Mỹ, thị trường quan trọng nhất của Nhật, giảm 11,4%, mức giảm mạnh nhất kể từ đại dịch COVID-19 năm 2020. Xuất khẩu ô tô – mặt hàng chủ lực chiếm hơn 28% tổng kim ngạch xuất khẩu ngành ô tô của Nhật – cũng lao dốc 26,7% trong tháng 6, sau mức giảm 24,7% hồi tháng 5. Trong bối cảnh đó, BoJ được kỳ vọng sẽ tiếp tục trì hoãn kế hoạch tăng lãi suất, nhất là khi lạm phát cơ bản ở Nhật vẫn chưa đủ vững chắc để tạo điều kiện cho bình thường hóa chính sách tiền tệ.
Tại Trung Quốc, chỉ số Shanghai Composite tăng 0,37% lên 3.516,83 điểm, nhờ dòng tiền bắt đáy và kỳ vọng về gói kích thích kinh tế mới từ Bắc Kinh trong quý III. Sự hồi phục diễn ra chủ yếu ở nhóm cổ phiếu tài chính và công nghiệp sau khi GDP quý II được công bố đầu tuần cho thấy mức tăng trưởng yếu hơn kỳ vọng. Tuy nhiên, triển vọng ngắn hạn của thị trường vẫn phụ thuộc lớn vào chính sách điều hành và căng thẳng thương mại leo thang từ phía Mỹ.
Trong khi đó, thị trường Hồng Kông chìm trong sắc đỏ khi chỉ số Hang Seng giảm 0,14%, xuống 24.482,50 điểm do tác động từ tâm lý nhà đầu tư thận trọng trước bối cảnh Mỹ gia tăng kiểm soát đầu tư vào lĩnh vực công nghệ, đồng thời tiếp tục ngăn chặn các dự án cáp biển có sự tham gia của doanh nghiệp Trung Quốc. Nhóm cổ phiếu công nghệ và địa ốc bị bán mạnh khi dòng vốn nước ngoài tiếp tục thoái lui khỏi khu vực.
Tại Hàn Quốc, chỉ số Kospi tăng nhẹ 0,19% lên 3.192,29 điểm, được hỗ trợ bởi nhóm cổ phiếu bán dẫn trong bối cảnh kỳ vọng vào nhu cầu toàn cầu đối với chip AI và điện toán hiệu năng cao. Samsung Electronics và SK Hynix đều tăng giá trong phiên, dù tâm lý chung vẫn còn dè dặt do lo ngại về chính sách tiền tệ toàn cầu.
Tại Đông Nam Á, diễn biến thị trường chủ yếu nghiêng về sắc xanh. Singapore tăng 0,69%, đóng cửa ở mức 4.160,59 điểm; Malaysia tăng 0,54% lên 1.519,60 điểm, còn Indonesia tăng mạnh 1,24% lên 7.281,18 điểm nhờ nhóm cổ phiếu tiêu dùng, tài chính và năng lượng đồng loạt tăng giá. Tâm lý lạc quan hơn trong khu vực phản ánh kỳ vọng tăng trưởng nội địa ổn định và triển vọng nới lỏng chính sách từ các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới.
Căng thẳng thương mại vẫn là tâm điểm, đặc biệt sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump xác nhận mức thuế quan 25% với hàng nhập khẩu từ Nhật Bản và EU sẽ có hiệu lực từ 1/8. Ông Trump cũng tuyên bố Mỹ đang xem xét áp một mức thuế chung từ 10% đến 15% lên 150 quốc gia khác. Những tuyên bố này càng làm gia tăng bất định đối với chuỗi cung ứng toàn cầu, kéo theo tâm lý phòng thủ của nhà đầu tư tại châu Á.
TTCK toàn cầu hiện đang hướng sự chú ý về cuộc họp Fed vào cuối tháng 7 và các báo cáo lạm phát tiếp theo vào tháng 8 và 9 – yếu tố sẽ định hình rõ ràng hơn triển vọng chính sách tiền tệ cho giai đoạn còn lại của năm 2025.